ﻧﻘﺶ ﭘﺎﻻﯾﻨﺪﮔﯽ ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ (Phycoremediation) در ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﺂب ﻣﺰارع آﺑﺰي ﭘﺮوري

اﻓﺰاﯾﺶ روز اﻓﺰون ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮاي ﻏﺬا ﺑﺨﺼﻮص ﻏﺬاﻫﺎي درﯾﺎﯾﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺮش آﺑﺰي ﭘﺮوري در ﺟﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ورود ﭘﺴﺂب ﻫﺎي آﺑﺰي ﭘﺮوري ﺑﻪ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺳﺎﺣﻠﯽ درﯾﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن، ﻓﺴﻔﺮ، اﺳﯿﺪﯾﻔﯿﮑﺸﻦ، ﺗﺠﻤﻊ ﺳﻮﻟﻔﯿﺪﻫﺎ ، ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان اﮐﺴﯿﮋن و ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺪﯾﺪه ﻣﺨﺮب ﯾﻮﺗﺮوﻓﯿﮑﺸﻦ (eutrophication) ﮔﺮدد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ زﯾﺎد ﺟﻠﺒﮑﻬﺎ در ﺟﺬب ﻣﻮاد ﻣﻐﺬي از ﭘﺴﺎﺑﻬﺎي آﺑﺰي ﭘﺮوري، اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﺎﺻﯿﺖ ﭘﺎﻻﯾﻨﺪﮔﯽ ﺟﻠﺒﮑﻬﺎ (phycoremediation) ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮورش ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﺗﻮام آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ آﺑﺰﯾﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روش ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ آب در دﻧﯿﺎ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪ اي ﺟﻠﺒﮑﻬﺎ (ﺑﯿﺶ از 340 ﮔﻮﻧﻪ) در آﺑﻬﺎي ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس و درﯾﺎي ﻋﻤﺎن و ﻧﯿﺰ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺰارع ﭘﺮورش ﻣﯿﮕﻮ در ﺳﻮاﺣﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﭘﺮورش ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﺂب ﻣﺰارع ﻣﯿﮕﻮ، اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﮐﺴﺐ درآﻣﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻫﻤﯿﻦ راﺳﺘﺎ از ﺳﺎل 1380 ﺗﺎ 1395 ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﺘﻌﺪدي در زﻣﯿﻨﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻣﮑﺎن ﮐﺸﺖ ﺑﺮﺧﯽ از ﺟﻠﺒﮑﻬﺎ در ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎي زﻫﮑﺶ ﻣﺰارع ﻣﯿﮕﻮ در اﺳﺘﺎن ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ اﻣﮑﺎن ﮐﺸﺖ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﺮاﺳﯿﻼرﯾﻮﭘﺴﯿﺰ، ﮔﺮاﺳﯿﻼرﯾﺎ، ﻫﯿﭙﻨﯿﺎ، اﻧﺘﺮوﻣﻮرﻓﺎو ﮔﺮاﺗﻮﻟﻮﭘﯿﺎ در ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎي زﻫﮑﺶ ﻣﺰارع وﺟﻮد دارد. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮآوردﻫﺎي اوﻟﯿﻪ در ﺳﺎل 1395 ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺟﻠﺒﮏ ﻗﺮﻣﺰ ﮔﺮاﺳﯿﻼرﯾﻮﭘﺴﯿﺰ در ﯾﮏ دوره 50 روزه و ﺑﺎ ﻧﺮخ رﺷﺪ روزاﻧﻪ 2/18 ﺗﺎ 3/72 درﺻﺪ ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ 14.5 ﺗﻦ ﻣﺎده ﺗﺮ و 2.9 ﺗﻦ ﻣﺎده ﺧﺸﮏ در واﺣﺪ ﻫﮑﺘﺎر و ﺑﯿﺶ از ﺳﺎﯾﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ در ﭘﺴﺂب ﻣﺰارع ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﻮﺗﺮﯾﻨﺖ ﻫﺎ، ﻣﯿﺰان ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺑﯿﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، اﮐﻮﻟﻮژي رﺷﺪ ﺟﻠﺒﮏ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ارزﯾﺎﺑﯽ و از ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ آﻧﻬﺎ در ﺗﺼﻔﯿﻪ ﭘﺴﺂب ﻣﺰارع ﻣﯿﮕﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد.