ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﻠﻮرﯾﺴﺘﯿﮏ ﺟﻠﺒﮏﻫﺎي ﭼﺸﻤﻪ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺳﺎريﺳﻮ درﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﺮﻗﯽ

ﭼﺸﻤﻪﻫﺎي آب ﮔﺮم در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻮم زﯾﺴﺘﯽ ﮐﺸﻮر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﺑﺎ وﺟﻮد ﺑﺮﺧﻮرداري از ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي ﭼﺸﻤﻪﻫﺎي آب ﮔﺮم، ﻫﻨﻮز ﻓﺎﻗﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺟﺎﻣﻊ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوﻓﻠﻮر اﯾﻦ زﯾﺴﺘﮕﺎهﻫﺎﺳﺖ. ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ﺗﺮﻣﻮﻓﯿﻞ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎ ﻓﺮمﻫﺎي زﻧﺪﮔﯽ اﺟﺪادي در زﻣﯿﻦ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻌﯽ از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت زﯾﺴﺘﯽ ﭘﺎﯾﺪار در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﺮﻣﺎ، از ارزش ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻨﻮع زﯾﺴﺘﯽ آﻧﻬﺎ ﮔﺎﻣﯽ ﻣﻔﯿﺪ در ﺟﻬﺖ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف ذﮐﺮ ﺷﺪه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﮐﻠﯽ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﻠﻮر ﺟﻠﺒﮑﯽ اﯾﻦ زﯾﺴﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺳﺨﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر، ﭼﺸﻤﻪ آب ﮔﺮم ﺳﺎريﺳﻮ، واﻗﻊ در اﺳﺘﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﺮﻗﯽ، ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻠﻮرﯾﺴﺘﯿﮏ ﺟﻠﺒﮏﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ آﺑﯽ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري در راﺳﺘﺎي ﺟﺮﯾﺎن آب و از ﺳﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﺸﻤﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ آب اﯾﻦ ﭼﺸﻤﻪ در ردﯾﻒ آبﻫﺎي ﮔﻮﮔﺮدي و ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ زﯾﺎدي از ﮐﺎﺗﯿﻮنﻫﺎ و آﻧﯿﻮنﻫﺎﺳﺖ، از آب ﭼﺸﻤﻪ ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻓﯿﺰﯾﮑﻮﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري ﺷﺪ. ﻏﻠﻈﺖ ﮔﻮﮔﺮد در آب اﯾﻦ ﭼﺸﻤﻪ 70 mg/lit ﮔﺰارش ﺷﺪ. ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺟﻠﺒﮏﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻠﯿﺪﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻧﯿﺰ ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺻﻔﺎت ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻨﺲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﮑﻞ، رﻧﮓ و اﻧﺪازه ﺳﻠﻮل و ﮐﻠﻨﯽ ، ﺗﺎل و ﺗﺮﯾﮑﻮم، ﺷﮑﻞ ﺳﻠﻮل رأﺳﯽ، وﺟﻮد ﻏﻼف و وﺟﻮد ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت دﯾﻮاره ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ. در ﻣﺠﻤﻮع ﻫﺸﺖ ﮔﻮﻧﻪي ﺟﻠﺒﮑﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺷﺎﺧﻪ Cyanophyta و Bacillariphyta و Euglenophyta از اﯾﻦ ﭼﺸﻤﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪ. از ﻣﯿﺎن ﺗﺎﮐﺴﻮنﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه، ﺟﻨﺲ Navicula از ﺷﺎﺧﻪ Bacillariphyta، ﺟﻨﺲ Phormidium از ﺷﺎﺧﻪ Cyanophyta و ﺟﻨﺲ Euglena از ﺷﺎﺧﻪ Euglenophyta ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﻨﺲﻫﺎي ﻏﺎﻟﺐ در زﯾﺴﺘﮕﺎه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ اوﻟﯿﻦ ﮔﺰارش از ﺑﺮرﺳﯽ ﻓﻠﻮرﺟﻠﺒﮑﯽ ﭼﺸﻤﻪ آﺑﮕﺮم و ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺳﺎريﺳﻮ در اﯾﺮان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.