تنش هاي متابوليك؛ افزايش رشد سلولي و توليد متابوليت هاي باارزش در ريزجلبك اسپيرولينا

ريز جلبك اسپيرولينا (Spirulina platensis) يكي از غنيترين منابع توليدكننده پروتئين حاوي اسيدهاي آمينه ضروري و مهم ميباشد. فايكوسيانين يكي از پيگمانهاي اصلي تشكيلدهنده سلول هاي اين ريزجلبك ميباشد. اين رنگدانه در حوزههاي مختلف صنايع غذايي و آرايشي بهداشتي به عنوان رنگ آبي طبيعي خوراكي و داراي خواص آنتياكسيدان و در صنايع پزشكي و دارويي به عنوان داروي ضد سرطان قوي و ماركر فلوروسنت كاربرد دارد. يكي از چالشهاي مهم در اين ارتباط بهينه سازي توليد درون سلولي اين رنگدانه ميباشد. در اين مطالعه تاثير محيط غذايي ميكسوتروف و تنشهاي متابوليك در اين ريزجلبك بر افزايش توليد بيومس و فايكوسيانين مورد بررسي قرار گرفت. نتايج بيانگر آن است كه استفاده از مونوسديم گلوتامات %1/20 و آسپارتيك اسيد %2 موجب افزايش بازده توليد بيومس به ترتيب به ميزان%99/1 و %21/0 نسبت به كنترل شد. همچنين نتايج نشان داد كه مونوسديم گلوتامات در افزايش فايكوسيانين موثر بوده و مقدار %1/0 اين تركيب موجب افزايش بازده توليد فايكوسيانين به ميزان %09/9 در مقايسه با كنترل شد. همچنين انجام آناليزهاي متابولوم نشان ميدهد اين تنشهاي متابوليكي منجر به افزايش ساير متابوليتهاي با ارزش سلولي از جمله اسيدهاي آمينه، به ويژه اسيدهاي آمينه ضروري، اسيدهاي چرب غير اشباع و كاروتنوئيدها در مقايسه با كنترل شدند. مونوسديم گلوتامات يك منبع نيتروژني خوب و يكي از پيشسازهاي مناسب در مسير بيوسنتز فايكوسيانين ميباشد. تركيبات مونوسديم گلوتامات و آسپارتيك اسيد از تركيبات ارزان قيمت و دردسترس بوده كه ميتواند براي استفاده در مقياس صنعتي صرفه اقتصادي داشته باشند.