اهميت و كاربرد رنگدانه هاي حاصل از جلبكها

طي متابوليسم عادي و يا هنگامي كه بدليل فشار زياد اكسيژن و يا حضور عوامل آلاينده مثل دود سيگار و ... تعادل اكسيد و احيا از بين مي رود و اين امر منجر به توليد گونه هاي اكسيژن و نيتروژن فعال مي گردد. ROS و RNS حاصله مي توانند به ليپيدها، پروتئينها و DNA حمله كند و تشكيل راديكاهاي ليپيد، آمينو، تيل (راديكالهاي آزادRS• ) و قند شود. البته لازم به ذكر است كه برخي از گونه هاي فعال براي تنظيم سيگناهاي درون سلولي، جنگيدن با ريزسازواره هاي مهاجم، ايجاد التهاب و حتي انطباق سلولها نقش موثري دارند. برخي از بيماريهايي كه ممكن است توسط گونه هاي فعال ايجاد شوند عبارتند از: پيري، آلزايمر، پاركينسون، آترواسكلروزيس، بيماريهاي قلبي عروقي، سرطان، التهاب، بيماريهاي عصبي، ديابت، چاقي و ... سه گروه اصلي آنتهاي جمع كننده نور در فتوسنتز و رنگدانه هاي مهار كننده نور عبارتند از: كلروفيلها، كاروتنوئيدها و فيكوبيلينها. بيش از 750 تركيب شيميايي قرمز، زرد يا نارنجي را بعنوان كاروتنوئيدها شناسايي كرده اند. كاروتنوئيدهاي هيدروكربني را بنام كاروتن ها و مشتقات اكسيژنه آنرا بعنوان گزانتوفيل مي شناسند. اغلب كاروتنوئيدها به روش توزيع تسهيل شده يا ساده از غشاء سلولي عبور مي كنند و بصورت ليپوپروتئين همراه با شيلوميكرون، VLDL, LDL, HDL به بدن تحويل داده مي شوند. در بين كاروتنوئيدها، آستاگزانتين داراي بيشترين خاصيت آنتي اكسيدان مي باشد. فيكوبيلي پروتئينها بعنوان رنگدانه هاي محلول در آب از مهمترين رنگدانه هاي فرعي در سيانوباكترها، جلبكهاي قرمز، كريپتومونادها و سيانل مي باشند و آنها را به سه گروه فيكواريترين، فيكوسيانين و آلوفيكوسيانين تقسيم مي كنند. ارزش بالاي غذايي، دوستدار طبيعت و غيرسمي و غير سرطانزايي رنگهاي غذايي حاصل از جلبكها را مي توان از فوايد آنها نام برد. رنگدانه هاي جلبكي داري طيف گسترده اي از كاربري هاي بيوتكنولوژيكي مي باشند كه در دارو، صنايع غذايي، صنايع آرايشي، تحقيقات پزشكي و آزمايشهاي شناسايي پزشكي استفاده مي شوند. فيكوبيليزومها كه ساختارهاي ظريف و پيچيده پروتئيني هستند بشكل رديفي با ذرات فتوسيستم 2 در سطح خارجي غشائ تيلاكوئيدها جفت مي شوند. اين فيكوبيليزومها در سيانوباكترها بعنوان ساختار اصلي جمع آوري نور عمل مي كنند و علاوه بر بخش غيرپروتئيني بيلين داراي دو نوع پروتئين مي باشند. 1- فيكوبيليپروتئين رنگي كه داراي دو پلي پپتيد α, β است 2- پروتئينهاي لينكر يا اتصال دهنده كه بر اساس عملكرد و وزن ملكولي به سه گروه 1 و 2 و 3 تقسيم مي شوند.