بررسي نقش و جايگاه حمل و نقل هوشمند ITS بر مديريت ترافيك شهري (مطالعه موردي: منطقه 4 شهر تهران)

سيستم هاي حمل و نقل هوشمند (ITS) ، يا اصطلاحاً سيستم‏هاي كامپيوتري- مخابراتي حمل و نقل، انواع مختلفي از ابزارها و خدمات حاصل از اطلاعات و فناوري هاي ارتباطات را شامل مي‏شوند. اين سيستم‏ها قادر به ارائه مزاياي مهم و قابل توجهي در خصوص بازده عملياتي، قابليت اعتماد خدمات، مديريت ساختار و همچنين ايمني بالاتر، اثرات زيست محيطي كمتر، و سرويسهاي اطلاعاتي ارزشمند براي كاربران حوزه حمل و نقل مي باشند.يكي از جديدترين و مؤثرترين راه كارهاي مديريت ترافيك كه از فن آوري اطلاعات نشأت ميگيرد، ايده بكارگيري سيستم‏هاي هوشمند حمل و نقل (ITS) مي باشد. در واقع سامانه هاي حمل و نقل هوشمند، مفهومي نو در عرصه مهندسي ترافيك است كه نقش بسيار مهمي در امنيت و پويايي حمل و نقل به عهده دارد. در اين پژوهش به بررسي تاثير استفاده از سيستمهاي اطلاع رساني حمل و نقل هوشمند (ITS) در مديريت ترافيك (مطالعه مورد : منطقه 4 شهر تهران) پرداخته ايم.در اين تحقيق جهت تجزيه و تحليل داده ها و آزمون فرضيه هاي تحقيق از فنون آمار توصيفي و استنباطي استفاده گرديده است. در پژوهش حاضر تعيين تاثير استفاده از سيستم‏هاي اطلاع رساني حمل و نقل هوشمند در مديريت ترافيك مورد بررسي قرار گرفته است، براي اين منظور داده هاي طبقه‏بندي شده تحقيق كه با استفاده از پرسشنامه گردآوري شده بود تحليل گرديده است. تلخيص، طبقه‏بندي و تجزيه و تحليل داده ها با كمك نرم افزارSPSS ، TOPSIS، SWOT انجام شده است.يافته هاي حاصل از تحقيق نشان مي دهد كه زيرساخت هاي حمل ونقل با كسب امتياز 590/0 در جايگاه نخست واقع شده است. دومين مولفه دسترسي مي باشد كه با كسب امتياز 585/0 در جايگاه دوم واقع شده است.همچنين در بين عوامل فرصت ها، مولفه هاي مانند وجود پتانسيل فني و اجرايي بالا در توسعه سيستم‏هاي هوشمند و فناوري هاي نوين در ترافيك، تخصيص بودجه براي توسعه سيستم‏هاي هوشمند در محدوده مورد مطالعه و ديدگاه مديران و مسئولان نسبت به توسعه شبكه هاي حمل و نقل هوشمند در جهت كاهش ترافيك با كسب امتيازهاي (0725/0)، (0637/0) و (0605/0) در جايگاه هاي اول تا سوم واقع شده اند و بيانگر ميزان اهميت هر يك از آنها در مديريت ترافيك با استفاده از سيستم اطلاع رساني حمل و نقل هوشمند مي باشد. بنابراين، استنتاج نهايي از ماتريس ارزيابي عوامل خارجي مربوط به راهبردها و چالشهاي مديريت ترافيك با سيتسم هاي هوشمند اطلاع رساني در منطقه چهار كلانشهر تهران (مجموع نمره نهايي 36/3) آن است كه فرصت‌هاي فرا روي مديريت ترافيك با استفاده از سيستم‏هاي هوشمند اطلاع رساني در منطقه چهار كلانشهر تهران بيشتر از تهديدات پيرامون آن بوده و در نتيجه راهبردهاي كلان براي مديريت بهتر ترافيك بايد به گونه اي تدوين شود كه بتوان ازانواع فرصت ها، قابليت ها و پتانسيل هاي در زمينه هاي محيطي و جغرافيايي، مديريتي، مشاركتي و ... به نحو احسن استفاده نمود. نتايج آزمون فرضيات با بهره گيري از آزمون Tمستقل نشان داد، سيستمهاي پيشرفته مديريت ترافيك، سيستم هاي پيشرفته كنترل وسايل نقليه(AVCS )، سيستم هاي پيشرفته حمل و نقل عمومي(APTS)و ارتقاء فرهنگ ترافيك و الگوهاي رفتاري رانندگان و عموم مردم جامعه در مديريت ترافيك تاثير دارد.