پژوهشي بر نقوش گليم قشقايي در منطقه فارس

ايل قشقايي به عنوان يكي از ايلات بزرگ ايران همواره مورد توجه محققان و پژوهشگران بوده است. يكي از هنرهاي اصيل عشاير قشقايي فارس بافت گليم هاي متنوع از حيث تنوع، جنس،رنگ و طرح مي‌باشد كه هر يك از آن‌ها سرشار از ذوق و سليقه و هنر و داراي پشتوانه‌ي غني و فرهنگي و فلسفي ايل قشقايي مي‌باشد. پيشينه‌ي اين طايفه را مي‌توان تا قرن يازدهم ميلادي دنبال كرد كه در آن هنگام بخشي از قبايل ترك زباني بودند كه شمال كشور را مورد هجوم قرار مي‌دادند در نتيجه بعضي از طرح‌هاي گليمي قشقايي را مي‌توان مستقيماً به گليم‌هاي قفقاز مربوط دانست. طرح‌هاي گليم قشقايي متشكل از نقوش هندسي و تكرار شونده‌اند كه با رنگ‌هاي شاداب و زنده و هارموني ظريف، از منظر زيبايي‌شناسانه فصل نويني در هنر فرش بافي شرقي پديد آورده‌اند. اين پژوهش به روش توصيفي- تطبيقي است و جمع‌آوري مطالب به روش كتابخانه‌اي بوده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه ذهنيت‌پردازي در طرح نقش رنگ گليم قشقايي بسيار گسترده است. با ظهور دين اسلام بافندگان از نقوش انتزاعي، هندسي، نمادها و سمبلها بهره بردند كه اين نقوش نسل به نسل جريان پيدا كرد، شناخت اين نقش مايه‌ها و طرح‌ها سبب شده تا بافت مذهبي اعتقادي اسطورههاي اين ايل نمايان‌تر شود. نقوش گليم قشقايي از پيشينه تاريخي كهني برخوردار بوده است كه در طول سده‌ها شكل گرفته و قوام يافته است. گليم قشقايي فارس با نقوش شكسته موجود در آن متمايز شده و همچنين مي‌توان مفاهيم گسترده‌اي را در اين نقوش جستجو كرد.