تاثير اقليم بر اجزا و عناصر كالبدي و معماري بافت تاريخي سرايان

معماري به عنوان يكي از ضروري ترين نيازهاي بشر براي پاسخ به نياز آسايش و آرامش مي باشد. معماري هرمنطقه متناسب با فرهنگ، شرايط آب و هوايي، اجتماع و مذهب بوده وگستردگي سرزمين ايران در عرض هاي جغرافيايي، اقليم هاي متنوع و متفاوتي را در پي داشته است. در اين ميان، مقوله ي معماري نيز از اين تنوع متاثر و از گذشته تا كنون معماري متفاوت و متنوعي مناسب با اقليم هر منطقه ، به وسيله مردمان اين سرزمين پديد آمده است. سرايان، شهري واقع در كوير لوت و مركزي كه در 160 كيلومتري مركز استان خراسان جنوبي، شهر بيرجند قرار دارد و داراي اقليم كويري و گرم و خشك مي باشد. هدف اصلي اين مقاله، مطالعه شرايط اقليمي و بوم گرايي منطقه در طراحي فضاها و اجزاء معماري در تشكيل بافت تاريخي سرايان مي باشد. گفتار پيش رو به لحاظ روش شناسي از نوع توصيفي- تحليلي است كه با تكيه بر مطالعات كتابخانه اي و ميداني نگارندگان به بررسي اين موضوع مي پردازند. نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد كه اقليم نقش مهمي در ساختار كالبدي بافت تاريخي شهرستان سرايان ايفا مي كند. عمده مصالح به كار رفته در بافت تاريخي سرايان خشت و آجر مي باشد كه از مصالح بوم آور و متناسب با اقليم گرم و خشك اين منطقه مي باشد و بهترين و خلاقانه ترين روش هاي معماري را براي همسو شدن با اقليم منطقه بكار گرفته اند همچون استفاده از حياط و بادگير كه نمونه اي از تناسب سازه هاي معماري با اقليم است و معماران توانسته اند با در نظر گرفتن شرايط اقليمي، مناسب ترين سبك معماري و كاربردي ترين آرايه هاي تزئيني را بكار ببرند.