ليتوفاسيس ها و پتروفاسيس هاي نهشته هاي سيليسي آواري قرمز رنگ در ناحيه كاروانگاه، شمال كوهبنان: سازند داهو يا سرخ شيل

در شمال كوهبنان (شمال استان كرمان)، توالي سيليسي آواري قرمز رنگي به ضخامت 100 تا 200 متر برونزد دارند كه با مرزي تدريجي به نهشته هاي كربناته (دولوميتي و آهك دولوميتي) تبديل مي شوند كه داراي كانسار سازي سرب و روي نيز هستند. اين نهشته ها (كربناته ها) خود به صورت تدريجي به ماسه سنگها و شيل هاي سبز رنگ (گروه شمشك) تبديل مي شوند. در نقشه زمين شناسي ناحيه مورد نظر (1/250000 راور) نهشته هاي قرمز رنگ در حوالي روستا و معدن سرب و روي كاروانگاه (31 درجه و 32 دقيقه عرض شمالي و 56 درجه و 19 دقيقه طول شرقي) هم ارز سازندهاي لالون و زايگون (سازند داهو) معرفي شده اند. بررسي ليتوفاسيس ها در اين نهشته ها نشان مي دهد كه رخساره گلسنگي Fl از بيشترين گسترش برخوردار بوده و رخساره هاي ماسه سنگي Sh، Sp و Sr به صورت ميان لايه با آنها مشاهده مي شود. اين در حالي است كه ليتوفاسيس هاي سازند داهو غالباً شامل رخساره هاي ماسه سنگي (Sp، Sh، Sl، Sm، St و Sr) در قالب سيكل هاي ريز شونده تشكيل شده كه در انتهاي سيكل ها بعضاً رخساره هاي گلسنگي Fl و Fm نيز مشاهده مي شود. مطالعات پتروگرافي در نهشته هاي قرمز رنگ كاروانگاه نيز منعكس كننده پتروفاسيس هاي غالب ليت آرنايت و كوارتزآرنايت است كه اغلب داراي خرده هاي چرتي، ولكانيكي، اسليتي است. پتروفاسيس هاي ليت آرنايتي در سرتاسر توالي به صورت بين لايه هاي با پتروفاسيس هاي سيلتستوني مشاهده مي شود اما پتروفاسيس هاي كوارتز آرنايتي عمدتاً در محل تبديل رخساره هاي آواري به رخساره هاي كربناته مشاهده مي شوند. پتروفاسيس غالب در نهشته هاي سازند داهو نيز ليت آرنايت است با اين تفاوت كه اغلب از خرده هاي دگرگوني، شيلي و چرتي تشكيل شده اند. اين پتروفاسيس ها اغلب داراي ماتريكس يا سيمان رسي فراواني نيز هستند كه به صورت اوليه و ثانويه بين دانه ها را فراگرفته اند. آناليز رخساره ها در دو سازند نشان مي دهد كه محيط رسوبي غالب در نهشته هاي قرمز رنگ كاروانگاه اغلب محدود به دشت سيلابي تا دشت ساحلي مي شود اما سازند داهو اغلب در محيطي رودخانه اي از نوع مئاندري برجاي گذاشته شده است. بنابراين، با توجه به شواهد صحرايي و ميكروسكوپي از خصوصيات چينه شناسي (مرز تدريجي تبديل سازندها به يكديگر)، جايگاه چينه شناسي نهشته ها، آناليز رخساره ها و محيط رسوبي چنين به نظر مي رسد كه نهشته هاي قرمز رنگ كاروانگاه مي توانند مربوط به سازند سرخ شيل به سن ترياس زيرين باشند كه به صورت تدريجي به نهشته هاي كربناته سازند شتري (ترياس مياني) تبديل شده و به دنبال آنها ماسه سنگها و شيل هاي گروه شمشك به سن ترياس بالايي-ژوراسيك زيرين آمده است. هر چند كه در اقصي نقاط ايران مركزي در سازند سرخ شيل لايه هاي آهكي-دولوميتي نيز گزارش شده است اما در ناحيه مورد مطالعه اين قبيل لايه ها مشاهده نشده و در عوض دايك و سيل هاي سبز رنگي وجود دارد كه نهشته هاي مورد نظر را تحت تاثير قرار داده اند. اين در حالي است كه در نقشه زمين شناسي منطقه، نهشته هاي قرمز رنگ را سازند داهو (كامبرين زيرين) دانسته و نهشته هاي كربناته روي آنها را متعلق به پرمين تا ترياس مي دانند. از اين رو، پيشنهاد مي شود كه در تهيه ساير نقشه هاي زمين شناسي موارد مذكور مد نظر قرار گيرد