بررسي ارتباط نسل هاي مختلف دولوميت و رخداد كانه زايي سرب و روي در سنگ ميزبان كربنات كرتاسه زيرين، كانسار خان سرمه (غرب اصفهان)

كانسارهاي سرب و روي با ميزبان سنگ هاي رسوبي كربناته دسته مهمي از ذخاير فلزي محسوب مي شوند كه نيمي از سرب و روي دنيا از اين ذخاير تأمين مي شود. كانسار سرب و روي خان سرمه در 40 كيلومتري غرب اصفهان نمونه اي از اين ذخاير است كه كانه زايي در سنگ ميزبان آهك ضخيم لايه اربيتولين دار به سن كرتاسه زيرين (افق K3)، رخداده است. قديمي ترين سازند رخنمون يافته در منطقه شامل شيل هاي تيره با ميان لايه هاي آهك و ماسه سنگ به سن ترياس بوده كه متعلق به سازند نايبند است. طبق مطالعات پتروگرافي، چهار تيپ دولوميت شامل 1) دولوميت هاي ريزبلور خاكستري (Rd1)، 2) دولوميت هاي متوسط بلور قهوه اي تا قرمز (Rd2)، 3) دولوميت هاي درشت بلور زين اسبي (Sd) و 4) دولوميت هاي رگه - رگچه اي تأخيري (Vd)، در منطقه شناسايي شد. نسبت Ca/Mg مولار به ترتيب در دولوميت هاي اوليه Rd1 بين 1/5 تا 1/8، دولوميت هاي Rd2 بين 1/2 تا 1/6، دولوميت‌هاي زين اسبي Sd بين 1/1 تا 1/7 و دولوميت هاي رگه اي Vd بين 0/9 تا 1/3 در تغيير بدست آمد. طبق شواهد مي توان گفت شورابه هاي حوضه اي گرمابي با قدرت انحلال بالا و غني از يون هاي منيزيم، سديم و استرانسيوم و برخي از كمپلكس هاي بي سولفيدي (نظير HS2- و S2-) در تله هاي ساختاري-سنگي به دام افتاده و بطور تدريجي با سنگ ميزبان كانه زايي وارد تبادلات سيال-سنگ شده اند. طي اين فرآيند، يون هاي Mg2+ به دام افتاده در سيال با مقادير ناچيز تركيبات آلي (نظير CH4) و SO42- محيط واكنش مي دهند و كربنات منيزيم يا دولوميت ايجاد مي كنند.