هويت يابي در آثار عكاسان زن ايراني با رويكرد سپهر نشانه اي

آثار هنري به دليل ارتباط عميق با بستر فرهنگي، اجتماعي، جغرافيايي، تاريخي و سياسي اي كه در آن توليد مي شوند؛ انعكاس دهنده ي ابعاد مختلف زيست بشري در هر دوره هستند. يكي از مسائلي كه مي توان با مطالعه ي آثار هنري دوره هاي مختلف به آن دست يافت، مفهوم هويت است. هنر عكاسي به واسطه ي ماهيت آشكارگي و بيان گري خود، به مثابه رسانه اي براي بازتاب نقش زن و جايگاه او در اجتماع مورد استفاده قرار گرفته است. حضور مفهوم «زن» و جنسيت در آثار هنري از دوجنبه قابل بررسي است: اول؛ زن به مثابه سوژه عكاسي و دوم؛ زن به مثابه خالق اثر. در ميان عكاسان معاصر ايران، زناني فعاليت هنري داشته اند كه زن و جنسيت موضوع آثار آن ها بوده است كه از اين حيث هردو جنبه را دارا هستند. مسئله اي كه مطرح مي شود اين است كه اين هنرمندان چگونه از عكاسي به عنوان رسانه-اي در جهت هويت يابي زن در جامعه معاصر ايران استفاده كرده اند؟ در اين مقاله براي پاسخ به اين پرسش آثار شادي قديريان به عنوان نمونه موردي پژوهش، با روش توصيفي-تحليلي و بر مبناي نظريه سپهرنشانه اي مورد خوانش قرار گرفته است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد كه تقابل سنت و مدرنيته يكي از شاخصه هاي اصلي آثار شادي قديريان است كه هنرمند با استفاده از آن تلاش كرده تا نگاه مردسالارانه به زن را كه ناشي از نگاه سنتي به او مي داند، به تصوير بكشد.