عرفان، شعر و خوشنويسي سه بعد يك معنا

سرزمين ايران از نظر پيشينه‌ي منسوجات، با توجه به روش‌ها و توليدات آثار نساجي در تاريخ صنايع تمام ملت‌ها بي‌نظير است. دوره ساساني يكي از شاخص ترين دوره‌ها در زمينه منسوجات بوده است كه دربردارنده تجارب اجتماعي، فرهنگي و اعتقادات دوران خود مي‌باشد. يكي از شاخصه‌هاي مهم اين آثار استفاده از نقوش پرنده است كه به صورت تزئيني تاثير عميق بر زيباشناسي منسوجات گذاشته است، با گذشت دوره‌هاي مختلف هنر كهن رو به تكامل راه مي‌يابد چرا كه با حمله مغول به ايران تغييرات بسياري در سبك هنري به وجود آمد، همين امر باعث شده تا نقوش حيواني چون پرنده طبيعي‌تر، ترسيم گردد و نقوش تزييني گياهي و نوشتاري با قدرت بيشتري در تركيب بندي به چشم آيد. پژوهش پيش رو در پاسخ به اين پرسش بوده كه فرم نقش پرنده در آثار نساجي در دوره ساساني به ايلخاني چگونه بوده است به اين دليل ضمن بررسي ويژگي‌هاي بصري به لحاظ رنگ و فرم با نقش پرنده و وجوه اشتراك و افتراق در آثار منسوجات دو دوره بررسي شده است. روش تحقيق اين پژوهش توصيفي تحليلي و روش گردآوري اطلاعات اسنادي و كتابخانه‌اي است. نتايج حاصل از بررسي چهار نمونه نشان مي‌دهد كه فرم پرنده در آثار منسوجات ايراني نسبت به دوره ساساني طبيعي‌تر ترسيم شده است و دوره ساساني به علت اعتقادات فرم‌ها صورت انتزاعي و تركيبي از چند حيوان اسطوره‌اي و گياه مي‌باشد اما ساده ترسيم شده است، رنگ در منسوجات ساساني تحت تاثير طبيعت بوده و بيشتر رنگ‌هاي سرد مورد استفاده قرار گرفته است اما در دوره ايلخاني بيشتر تحت تاثير آيين اسلامي بوده و گرم و تيره است. افتراقات منسوجات اين دو دوره بيشتر در تركيب بندي نقوش تزييني بوده است و وجوه اشتراك آن در قرينه، تكرار و ريتم، نقش پرنده مي‌باشد.