معرفي مجنون رفيقي هروي و بررسي نقش او در تدوين رسالات خوشنويسي

Introducing Majnoun Rafiqi Heravi and studying his role in compiling Calligraphy Treatises

رسالات خوشنويسي، از مفيدترين و موثرترين ابزارها جهت آشنايي با هنر والاي خوشنويسي و شناسايي سنت‌هاي آن هستند كه در طول تاريخِ اين هنر، به آموزش قواعد و اصول خوشنويسي و هنرهاي وابسته پرداخته‌اند. اين رسالات، ضمن آنكه مانع از فراموشي و از ميان رفتن زحمات هنرمندان پيشين مي‌شوند، آگاهي و آشنايي اساتيد و هنرجويان از هنرهاي سنتي و شيوه‌هاي آن را نيز سبب مي‌شوند. زيرا نيك مي‌دانيم كه هنر داراي تحول و سير تكامل است و براي شناسايي و قدم نهادن به مراحل متعالي آن نياز به آگاهي از تاريخ هنر ضروري است. در اين بين، مجنون رفيقي هروي، شخصيت برجسته‌ي قرن دهم ه.ق، با تعداد سه رساله در حوزه‌ي خوشنويسي، بيشترين تاليف در حوزه‌ي رسالات را داشته اما آنچنان كه شايسته است تا كنون درباره‌اش سخن به ميان نيامده است. وي خود را مخترع خط توامان دانسته و از او به عنوان چپ‌نويس برجسته نيز ياد كرده‌اند. پدر وي كمال‌الدين محمود رفيقي هروي نيز شاعر و خوشنويس بوده و از شخصيت‌هاي برجسته‌ي قرن نهم ه.ق بوده است. آنچه مشخص است اينكه پدر و پسر در هرات ميزيسته‌اند. با توجه به جايگاه والاي مجنون رفيقي، تا كنون آنچنان كه شايسته است به جستجو در احوال و آثار وي پرداخته نشده، از اين رو هدف از انجام اين پژوهش، معرفي وي و بررسي نقش او در تدوين رسالات خوشنويسي است كه به شيوه‌ي كتابخانه‌اي و تحليلي صورت گرفته است.

Calligraphy treatises are the most useful and practical tools for knowing the great calligraphy art and also recognizing its traditional which have focused on teaching the rules and basis of calligraphy and related arts. By studying these treatises, we understand that great Khorasan artists have played a big role in compiling calligraphy treatises, since many of these treatises have been compiled by the great Khorasan artists. Among these, Majnoun Rafiqi Heravi, is the eminent person of 16th A.D who had compiled three treatises. He has also known himself as the inventor of Toaman script. His father Kamal al-Din Mahmoud Rafiqi Heravi was also poet and calligrapher and was one of the famous people in 15ty A.D. It is clear that he and his father were used to live in Herat. Till now, any researches about Majnoun Rafiqi have not been done according to his high position, so the aim of this research is to introduce Majnoun Rafiqi Heravi and study his role in compiling calligraphy treatises. This article is done by the help of books and in library manner.