بررسي حد واقعگرايي در نگاره هاي كمال الدين بهزاد، بر اساس همگوني مطرح در نظرات ميشل فوكو و شباهت هاي خانوادگي مطرح در نظرات لودويگ ويتگنشتاين

Investigation of the limit of realism in Kamal Al-Din Behzad s miniatures, based on the viewpoint of the resemblance of Michel Foucault and the resemblance family of Ludwig Wittgenstein

نگاره هاي كمال الدين بهزاد به علت كاربست نوين رنگ، تركيب بندي پويا، نظام منسجم تصوير و ورود موضوعات عادي زندگي مردم از نگاره هاي پيشين خود متمايز مي گردد. در اين نگاره ها به علت عوامل ذكر شده، نوعي تحرك و واقعگرايي قابل مشاهده است. اين واقعگرايي، حاصلِ عوامل متعددي است؛ كه در افقِ زماني آفرينش آن، مي توان بدانها اشاره نمود. اما علت آن هرچه باشد، نگاره هايي پديد آمده است كه واقعگرايي مشهود در آن، در جايي ميان دو نقطه، يعني نقطه اي كه واقعگرايي به معني تام آن است و نقطه اي كه عدم واقعگرايي است مي ايستد. اين مسئله آن را واجد خصوصياتي مي گرداند، كه بر اساس نظرات لودويگ ويتگنشتاين، قابل تبيين است؛ اينكه نشانه ها در كاربرد نشانه هاست كه معنادار مي شود. و نيز بر اساس نظرات ميشل فوكو در مورد همگوني ميتوان آن را تشريح نمود، اينكه ادعاي همگوني موجب فريب است نه بيان واقعيت. نقاشي بهزاد به علت فراز آوردن تصوير نقاشي در مقام نقاشي بودن خود، آن را از همگوني، با عالم واقع و نيز عالم فراواقع رها مي سازد؛ تا صرفاً بيانگر و اشاره كننده باشد به عالم واقع و فراواقع. نگاره هاي بهزاد چون به امكان تصوير، به عنوان اشاره كنند آگاه است؛ و نيز آگاه است كه تصاوير، اين هماني با خارج از خود را نمي سازد، قادر است، در كاربرد تصوير، هم به عالم واقع اشاره داشته باشد و هم به عالم فراواقع. ما اين واقعگرايي را كه در خود، نظم داخليِ خاص خود را ايجاب مي كند؛ و ادعاي همگوني با نظم بيرون ندارد؛ يا به عبارتي هم اشاره به عالم بيرونِ خود دارد و هم به سبب نظم دروني با آن همگون نيست؛ واقعگرايي خودسامان نام نهاديم.