اندازه گيري و رتبه بندي كارايي شركت هاي داروسازي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش تحليل پوششي داده ها

Measuring and ranking the performance of pharmaceutical companies listed on the tehran stock exchange by using data envelopment analysis

صنعت دارو، يكي از صنايع مبتكر، سودآور و با نوآوري بالا است كه نقش مهمي در سلامت و طول عمر انسان ها در يك جامعه بازي مي كند. از اين رو، ارزيابي كارايي اين بخش از صنعت، مقايسه واحدهاي فعال در اين صنعت و شناسايي نقاط قوت و ضعف آن ها در اين تحقيق مورد بررسي قرار گرفت. هدف از اين تحقيق اندازه گيري و رتبه بندي 23 شركت داروسازي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش تحليل پوششي داده ها در بازه زماني 1395-1391مي باشد. در اين تحقيق ابتدا با استفاده از مدل تاپسيس متغيرهاي ورودي و خروجي وزن دهي شدند و سپس ميزان كارايي شركت هاي داروسازي فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده روش تحليل پوششي داده ها اندازه گيري و سپس با استفاده از روش تاپسيس رتبه بندي نهايي شدند. شاخص هاي كارايي كه شامل 3 ورودي و 3 خروجي مي باشند، محور تكنيك مذكور را تشكيل داده اند. نتايج بيانگر آن است كه امتياز كارايي شركت هاي پذيرفته شده در بورس با استفاده از روش تحليل پوششي داده ها براي دوره مورد بررسي جداگانه محاسبه شده، بدين صورت شركت هايي كه در هر دوره مورد بررسي داراي امتياز كارايي يك بوده به عنوان شركت هاي كارا و مابقي شركت هاي داراي امتياز كمتر از يك، به عنوان شركت هاي ناكارا مي باشند و نيز در رتبه بندي نهايي با استفاده از روش تاپسيس نتايج به دست آمده نشان داد شركت مواد داروپخش رتبه اول، شركت داروسازي كوثر رتبه دوم و شركت پارس دارو رتبه سوم را كسب نمودند. نتايج تحقيق حاكي از توانايي بالاي مدل رياضي تحليل پوششي داده ها در تعيين شركت هاي كارا مي باشد.