p133. بررسي خواص مورفولوژي، ساختاري و اپتيكي لايه‌هاي نازك نانو ساختار اكسيد روي (ZnO) تهيه شده به روش رسوب گذاري حمام شيميايي (CBD)

Study on morphological, structural and optical properties of ZnO thin film prepared by chemical bath deposition (CBD) technique

در اين تحقيق تاثير مدت زمان بازپخت (1، 2 و h 3) در حين فرايند رشد بر خواص فيزيكي لايه هاي نازك نانوساختار اكسيد روي (ZnO)، كه بر روي شيشه به روش رسوب گذاري حمام شيميايي (CBD) تهيه شده اند، مورد مطالعه قرار گرفته است. نمونه‌ها با استفاده از تصاوير FESEM، طيف هاي XRD و UV-Vis مورد بررسي قرار گرفتند. تصاوير FESEM نشان مي دهد كه با افزايش زمان بازپخت قطر و تراكم نانوسيم‌هاي ZnO كاهش يافته اند. همچنين نتايج XRD نشان مي دهد كه كليه لايه‌ها داراي ساختار ششگوشي بس بلوري عمدتا با جهتگيري (101) بوده و با افزايش زمان بازپخت ابعاد بلورك ها رو به كاهش گذارده اند. تحليل داده‌هاي جذب نوري نشان داد كه با افزايش زمان بازپخت، گاف نواري نمونه‌ها تحت تاثير وقوع اثر محدوديت كوانتومي افزايش پيدا كرده اند.

In this study the effect of annealing time duration (1, 2 and 3h) through synthesis process on the physical properties of ZnO nanostructured thin films, which are grown on glass substrate by chemical bath deposition (CBD) technique was investigated. Samples were characterized by FESEM images, XRD and UV-Vis. spectra. FESEM images showed that ZnO nanowires are declined in diameter and concentration by increasing the annealing time. The XRD results also showed that all the layers have hexagonal polycrystalline structure mainly along (101) direction and with increasing the annealing time process the crystallite sizes are reduced. Analysis of optical absorption data showed that with increasing annealing time the band gaps of the samples are increased as a consequence of quantum confinement effect.