مطالعه ژئومكانيكي سنگ مخزن با استفاده از داده‌هاي نيم‌رخ لرزه‌اي قائم(vsp)Vertical seismic profile و نمودارهاي پتروفيزيكي

ژئومكانيك علمي است كه به بررسي رفتار سنگ تحت تأثير تنش مي‌پردازد. ژئومكانيك كاربرد‌هاي فراواني در حيطه‌ي بهره-برداري از مخازن نفت و گاز داراست كه از جمله اين كاربرد‌ها مي‌توان به، تعيين پنجره ايمن گل حفاري، ، بررسي روش‌هاي مناسب ازدياد برداشت و غيره اشاره كرد. هدف اصلي در اين مقاله بررسي ژئومكانيكي مخزن كنگان-دالان در ميدان پارس جنوبي واقع در خليج‌فارس در جنوب ايران است. امواج لرزه‌اي در حين سير در سازند‌هاي زيرسطحي تحت تأثير ويژگي‌هاي فيزيكي سنگ قرار مي‌گيرند در نتيجه سرعت اين امواج پارامتري مناسب براي تخمين ويژگي‌هاي ژئومكانيكي است. مقدار سرعت موج فشارشي و برشي با پردازش داده‌هاي لرزه‌اي حاصل از روش نيمرخ لرزه‌اي قائم تعيين گرديد.با استفاده از مقادير سرعت موج فشارشي و برشي در ادامه به محاسبه پارامتر‌هاي مهم ژئومكانيكي پرداخته شد. در اين مقاله پس از محاسبه مدولهاي الاستيك سنگ مخزن، ميدان تنش وارده تعيين شد كه از اين مفاهيم جهت محاسبات مهندسي مانند پنجره ايمن گل حفاري استفاده گرديد. براي حفاري چاه در محل مخزن كنگان-دالان وزن گل حداقل و وزن گل حداكثر به‌صورت متوسط به‌ترتيب 1.093 و 2.11 گرم بر سي‌سي مقدار متوسط وزن گل بحراني 2.48 گرم بر سي‌سي پيشنهاد گرديد كه اگر وزن گل حفاري از آن بيشتر شود، شكستگي‌هاي كششي در سازند ايجاد شده و هرزروي كامل گل را خواهيم داشت