تجلي آشنايي زدايي و برجسته سازي در سوره مباركه «شوري»

آشنايي زدايي و برجسته سازي كه بر بيگانه نمودن نُرم عادي زبان دلالت دارد، از جمله دستاوردها و نظريات محوري مكتب فرماليسم است. اين اصل كه بر خروج ساختار كلام از آنچه مألوف است، تكيه دارد، با نمايان ساختن دلالت هاي پنهان كلمات، علاوه بر ايجاد زيبايي در كلام، بر ظرافت هاي معنايي آن نيز مي افزايد. برجسته سازي در كلام گهربار الهي در راستاي انتقال معاني و مفاهيم از طريق بهره مندي از امكانات زباني و شگردهاي زيبايي آفريني به دو نوع قاعده كاهي و قاعده افزايي تقسيم مي گردد. اين پژوهش بر آن است تا به منظور تطبيق نظريه صورت گرايان با زبان قرآن با استفاده از روش توصيفي تحليلي نمونه هايي از برجسته سازي در سوره مباركه «شوري» را مورد بررسي قرار دهد، تا با نشان دادن شيوه هاي مختلف قاعده كاهي و قاعده افزايي، ارتباط بين شگردهاي ادبي به كار گرفته شده در سوره با مفاهيم مدنظر آن به وضوح نمايان گردد. برآيندهاي پژوهش نشان دهنده آن است كه در سوره مباركه «شوري» به گونه اي بي نظير از انواع تكنيك هاي ادبي هنجارگريزي و قاعده افزايي استفاده گرديده است كه اين به كارگيري، علاوه بر ايجاد زيبايي و نظم آهنگ در سوره، القاي مفاهيم متناسب با فضاي آيات را نيز به اوج رسانده و به تبع آن موجب انگيزش احساسات و شگفتي مخاطب گرديده است.