بررسي عوامل انسجام متني در سوره إسرا

يكي از مباحث زبان‌شناسي نقش‌گرا، نظريه انسجام متني است. انسجام و هماهنگي ميان اجزاي متن از برترين ويژگي‌هاي يك اثر هنري و ادبي است. اين نظريه رونق شتاباني پيدا كرده، در مباحث نقدي مورد كنكاش قرار گرفته و از پركاربردترين واژه‌هاي حوزه نقد دوران معاصر گرديده است. در پژوهش حاضر كوشش بر اين شده است تا با روش توصيفي تحليلي عوامل انسجام متني در سوره إسراء بررسي شود. الگويي كه در اين پژوهش به كار رفته، الگوي هليدي و حسن است كه در سال 1976 ارائه دادند. آنها عوامل انسجام متني را به سه دسته تقسيم كردند: عامل واژگاني، دستوري و پيوندي. هر يك از اين عوامل خود به چند قسمت تقسيم مي‎شود. برآيند پژوهش نشان مي‌دهد وجود عوامل انسجام در يك متن، مانند زنجيره‌ها و تعامل بين زنجيره‌ها آن متن را منسجم و واژگان آن را به هم مرتبط و استوار مي‌سازد و از رهگذر اين پژوهش مي‌توان به پيوند ارگانيك و اندام‌وار ميان اجزاي سوره إسرا پي برد كه راهي براي شناخت اعجاز قرآن است. همچنين در بين اين عوامل به ترتيب عامل واژگاني سپس عامل دستوري و در نهايت عامل پيوندي از بيشترين بسامد برخوردار هستند و به اندازه بسامدشان در منسجم ساختن سوره مذكور تأثير دارند.