بررسي اكوسيستم معادن سنگ آهن ايران و نقش آن بر انتخاب مناسب‌ترين برنامه بازسازي معدن

بازسازي معدن يكي از بخش‌هاي جدائي‌ناپذير چرخه عمر معدنكاري نوين است. شرايط اكوسيستم منطقه بر برنامه بازسازي معدن تأثير دارد. به منظور تهيه يك برنامه بازسازي كارآمد براي هر شرايط خاص، ويژگي‌هاي اكوسيستم منطقه با توجه به نوع مواد آلاينده بايد بررسي شود. آهن نقش مهمي در زندگي انسان دارد. متوسط توليد سالانه سنگ آهن در جهان بين سال‌هاي 2014 تا 2017، 2/3 ميليارد تن است. با در نظر گرفتن متوسط نسبت باطله‌برداري 2:1، در حدود 4/6 ميليارد تن سنگ باطله در سال به واسطه معدنكاري سنگ آهن، جابجا مي‌شود. در نتيجه، مساحت زيادي از سطح زمين، تحت تأثير معدنكاري سنگ آهن قرار مي‌گيرد كه موجب برهم خوردن اكوسيستم منطقه مي‌شود. در اين مقاله، توزيع شرايط اكوسيستم معادن سنگ آهن ايران به منظور طراحي برنامه بازسازي خاص هر شرايط، مورد بررسي قرار گرفته است. شرايط اقليمي منطقه، به عنوان معياري براي توصيف بخش غيرزنده اكوسيستم (هوا، آب) انتخاب شد كه بر بخش زنده اكوسيستم (گياهان، حيوانات) نيز تاثير مي‌گذارد. با بررسي شرايط اقليمي 240 معدن سنگ آهن در ايران، نتايج نشان داد كه اين معادن در شرايط اقليمي مختلف پراكنده شده‌اند و نياز به طراحي برنامه‌هاي بازسازي متفاوت با توجه به خصوصيات هر منطقه وجود دارد. اقليم‌هاي غالب معادن سنگ آهن ايران شامل بياباني، خشك، سرد و خشك، نيمه خشك فراسرد و نيمه خشك، با درصد توزيع به ترتيب 25، 24، 16، 15 و 11 درصد هستند. با توجه به توزيع گسترده اين معادن در اقليم خشك، مناسب‌ترين گزينه بازسازي، ايجاد پوشش گياهي با گونه‌هاي بومي و مقاوم است.