پايداري محلات در مقايسه شاخص هايِ پايداريِ اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي (مقايسه موردي: محلات درب شازده و سعدي، شهر شيراز)

امروزه پارادايم پايداري به طور گسترده اي به منظور پديد آوردن دنيايي كه در آن انسان ها بتوانند با عدالت و به گونه اي شايسته در كنار يكديگر زندگي كنند، مطرح شده است. برنامه­ ريزي شهريِ «محله- مبنا» به دنبال كيفيت زندگي ساكنان محله براي زندگي (سرزندگي) است. مي توان گفت، سخن گفتن از پايداريِ محله سخن گفتن از ارتقاء و احياء كيفيتِ زندگي ساكنان آن است و لاجرم به كليه ابعاد پايداريِ اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي يك سيستم محله اي مرتبط مي باشد. پايداري محله هاي شهري زماني محقق مي شود كه اجزاء اين محله ها متناسب با يكديگر و در پاسخ به نيازهاي ساكنين بوده و به رابطه منطقي و مطلوب انسان و محيط بيانجامد. هدف اين مقاله، مقايسه ميزان پايداري محله تاريخيِ درب شازده و محله حاشيه نشينِ سعدي در شهر شيراز، در جهت ارائه راهكارها براي ارتقاي شاخص هاي پايداريِ اين محلات است. در اين راستا شاخص هاي پايداريِ موثر بر پايداري در اين دو محله بررسي شده، و ميزان اثرگذاري آنها مورد پژوهش قرار گرفته است. محله پايدار و سرزنده، سكونتگاهي متوازن است كه يك فضاي زيستي سالم و سرزنده، دلپذير و توام با آسايش براي ساكنان خود فراهم كند و تا حد امكان نيازهاي زيستي و اجتماعي و اقتصادي ساكنين را بر آورده نمايد، آنچنان كه در نتيجه اين توازن، ساكنان به ادامه سكونت در آن تمايل و در صورت ترك آن خاطره و تعلق داشته باشند. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه در محله درب شازده شاخص هاي اجتماعي و اقتصادي، به شاخص هاي پايداري نزديك­تر است و مي بايست در جهت ارتقاي پايداري زيست محيطي راهكارهايي ارائه نمود. در محله سعدي شاخص زيست محيطي بيشتر بوده و شاخص هاي اجتماعي و اقتصادي در مرتبه بسيار پاييني قرار دارند كه مي بايست در جهت ارتقاي آنها راهكارهايي را ارائه داد.