بررسي اثرات هورمون جيبرلين و اندازه بنه بر عملكرد و ديگر صفات زعفران (اكوتايپ قائن)

اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار بر روي هشت صفت مورفولوژيك اكوتايپ قائن انجام پذيرفت. فاكتورها شامل A (وزن بنه با سه سطح بزرگ 8 گرم، متوسط 6 گرم و كوچك 4 گرم)، B (تيمار بنه‌ها در هورمون جيبرلين با سه سطح صفر، ppm ۲۰۰ و ppm 400)، C (كود فسفات با دو سطح kg/ha 120 و 0) بودند. آبياري به صورت غرق آبي و با استفاده از كنتور انحام پذيرفت. نتايج تجزيه واريانس، تنوع معني‌داري در سطح 1% را بر روي اكثر صفات مورد بررسي نشان داد. نتايج حاصل از مقايسه ميانگين صفات نشان داد كه در صفت طول كلاله، سطوح b3 (13/3) و b2 (094/3) سانتي متر بيشترين ميانگين طول كلاله را داشتند و مصرف ppm ۴۰۰ و ppm ۲۰۰ جيبرليك اسيد نسبت به مصرف نكردن آن در اين صفت در سطح ۵٪ موثر مي‌باشند. همچنين اثرات متقابلي چون a3b2 (مصرف ppm ۲۰۰ جيبرليك اسيد در بنه‌هايي با وزن ۸ گرم) بيشترين ميانگين طول كلاله (183/3 سانتي‌متر) و بعد از آن بقيه ي اثرات از جمله a3b3 (مصرف ppm ۴۰۰ جيبرليك اسيد در بنه‌هاي ۸ گرمي) قابل‌توجه بودند. طبق نتايج، بنه‌هاي ۴ و ۶ گرمي داراي وزن خشك كلاله بيشتري بودند. در بررسي وزن خشك كلاله، طريق فاكتور C (مصرف ۱۲۰ كيلوگرم كود فسفات در هكتار) در سطح احتمال ۱٪، بيشترين تاثير را بر اين صفت داشت. مقايسه ميانگين اثر متقابل AB (وزن هاي بنه و مصرف جيبرليك اسيد) نشان داد اثرات a2b1، a1b2، a1b3، a3b1، a2b3و a1b1 در سطح ۵% در گروه a قرار داشتند كه بيشترين ميانگين متعلق به a2b1 يعني كاشت بنه‌هاي ۶ گرمي در شرايط عدم مصرف جيبرليك اسيد بود. بررسي اثر متقابل BC (مصرف هورمون جيبرليك اسيد و كود فسفاته) نشان داد كه b1c2، b3c2 و b2c1 در گروه a از مقايسه ميانگين قرار داشتند و در اين ميان اثرb1c2 (عدم مصرف هورمون جيبرلين و مصرف كود فسفاته به ميزان ۱۲۰ كيلوگرم در هكتار) بيشترين تأثير را بر وزن خشك كلاله داشت و پس از آن b3c2 (مصرف ppm ۴۰۰ جيبرلين و ۱۲۰ كيلوگرم كود فسفاته) قرار داشت.