بررسي مقايسه اي ويژگي هاي زيستي كنه تارتن دو لكه ايTetranychus urticae جمع آوري شده از مناطق مختلف كشور

كنه تارتن دو لكه اي Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) از آفات مهم محصولات مختلف كشاورزي محسوب مي شود. طول دوره ي رشد، توليدمثل و آماره هاي جدول زندگي پنج جمعيت كنه تارتن جمع آوري شده از آذربايجان غربي، خراسان رضوي، تهران، البرز و مازندران در شرايط آزمايشگاهي (1±27 درجه سلسيوس، 5±60 درصد رطوبت نسبي و دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي) مطالعه شد. داده ها بر اساس تئوري جدول زندگي سني- مرحله رشدي، دو جنسي تجزيه شدند. طول دوره ي زندگي از تخم تا مرحله بلوغ در جمعيت هاي مورد مطالعه با يكديگر اختلاف معني داري داشت. درصد تلفات پيش از بلوغ در اين پنج جمعيت آذربايجان غربي، خراسان رضوي، تهران، البرز و مازندران به ترتيب 56، 38، 55، 52 و 67 درصد بود. افراد ماده جمعيت هاي تهران، آذربايجان غربي، مازندران، خراسان رضوي و البرز به ترتيب ميانگين تخمي برابر با 27، 78/25، 41/24، 93/12 و 70/18 عدد تخم داشتند كه با يكديگر اختلاف معني داري داشتند. طول عمر ماده ها هم با يكديگر اختلاف معني داري داشت. طول عمر افراد ماده در جمعيت هاي تهران (13/8 روز)، آذربايجان غربي (23/7 روز)، مازندران (78/6 روز)، خراسان رضوي (57/5 روز) و البرز (25/5 روز) بود. بيشترين مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) كنه هاي تارتن مربوط به جمعيت تهران (250/0 روز1-) و جمعيت مازندران (248/0 روز1-) و كمترين آن مربوط به جمعيت خراسان رضوي (170/0 روز1-) بود. نرخ ذاتي افزايش جمعيت، نرخ متناهي افزايش جمعيت و نرخ ناخالص زاد آوري افراد جمعيت هاي مورد مطالعه با يكديگر اختلاف معني داري داشتند. بيشترين متوسط طول يك نسل كنه ها، مربوط به جمعيت تهران (894/12 روز) و كمترين آن مربوط به جمعيت مازندران (653/10 روز ) و جمعيت البرز (700/10 روز) بود. بر اساس اختلافات موجود بين طول دوره ي رشدي، باروري و آماره هاي جدول زندگي ممكن است جمعيت هاي مجزا از اين آفت در مناطق مختلف و روي ميزبان هاي مختلف وجود داشته باشند. شرايط آب و هوايي و اختلافات ژنتيكي از موارد دخيل در اين اختلافات هستند.