رابطه ويژگي­هاي شخصيتي و آسيب شناسي رواني در دانش­آموزان ناتوان ذهني

هدف از پژوهش حاضر، بررسي رابطه ويژگي­هاي شخصيتي با آسيب شناسي رواني در دانش آموزان ناتوان ذهني بود. بدين منظور، 245 نفر از دانش آموزان ناتوان ذهني كه در مدارس ناتوان ذهني شهر شيراز مشغول به تحصيل بودند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور گردآوري اطلاعات، از دو پرسشنامه ويژگي­هاي شخصيتي (زيگلر، گاتس، هداپ و هنريك، 2002) و آسيب شناسي رواني (براون، امان و كمپ، 2002) استفاده گرديد. پايايي هر دو پرسشنامه از طريق آلفاي كرونباخ و روايي آنها از طريق همبستگي هر گويه با نمره كل احراز گرديد، كه نتايج حاكي از پايايي و روايي قابل قبول ابزارها بود. جهت تجزيه و تحليل داده­ها، از روش­هاي آماري همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه به روش همزمان استفاده شد. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد ، جنسيت هيچ كدام از ابعاد آسيب شناسي رواني را پيش بيني نمي­كند. بدين معني كه، بين جنسيت با هيچ كدام از ابعاد آسيب شناسي رواني، همبستگي معناداري وجود ندارد. همچنين بين انگيزه موثر نيز با ابعاد آسيب شناسي رواني، هيچ نوع همبستگي معناداري وجود ندارد. نتايج تحليل رگرسيون ويژگي­هاي شخصيتي بر روي آسيب شناسي رواني نشان داد، از ميان ابعاد ويژگي­هاي شخصيتي، بعد اطاعت و فرمانبرداري، تمام ابعاد آسيب شناسي رواني را به صورت منفي پيش بيني مي­كند. همچنين بعد هدايت شدگي بيروني نيز، بعد رفتارهاي تنبلي و كناره گيري را پيش بيني مي­كند. بعد اميد به موفقيت هم تمام ابعاد آسيب شناسي رواني به جز رفتارهاي بيش فعالي را بصورت منفي پيش بيني مي­كند. بعد تمايل به واكنش منفي نيز تمام ابعاد آسيب شناسي رواني، به جز رفتارهاي بيش فعالي را پيش بيني مي­كند. بعد تمايل به واكنش مثبت نيز، تمام ابعاد آسيب شناسي رواني را پيش بيني مي­كند. نتايج بدست آمده حاكي از قدرت پيش بيني كنندگي ويژگي­هاي شخصيتي بر آسيب شناسي رواني بود. بر اساس اين يافته­ها آموزش به معلمان و والدين در جهت رشد و ارتقاي ويژگي­هاي شخصيتي كودكان ناتوان ذهني مثل پرورش استقلال از طريق كم كردن هدايت­شدگي بيروني در اين كودكان، افزايش اميد به موفقيت از طريق تشويق­هاي كلامي و غير كلامي در مقابل موفقيت­هاي هرچند ناچيز اين كودكان، تشويق به برقراري ارتباط سالم و صحيح با افراد جامعه و... مي­تواند در كاهش آسيب­هاي رواني كودكان ناتوان ذهني مفيد باشد.