مشاركت ايران در پروژه جهاني پروتئوم انساني: پروتئوم كروموزومY

با توجه به نتايج حاصل از پروژه ژنوم انسان بطور بالقوه حدود 20300 ژن در روي كرموزوم هاي انسان وجود دارد كه اين ژن ها پتانسيل تبديل شدن به پروتئين رادارند. ولي براي حدود 6000 ژن، شواهدي در سطح پروتئيني وجود نداشته و براي بسياري ديگر از آنها اطلاعات بسيار كمي درباره فراواني پروتئيني، جايگاه درون سلولي، برهمكنش ها، تغييرات پس از ترجمه و كاركرد وجود دارد. پروژه پروتئوم انسان بر پايه كرموزوم(C-HPP)به منظور نقشه يابي پروتئوم انسان در قالب يك كار سيستماتيك طراحي شده و تلاش دارد. دانش ما را در زمينه بيولوژي انساني درسطح سلول ارتقا دهد و بستري را ايجاد كند كه براي كاربردهاي پزشكي(در زمينه هاي پيشگيري، درماني، تشخيصي و غيره) مورد استفاده قرارگيرد. از ابتداي ژانويه 2013 بيش از 20 كشور بر روي 24 كروموزوم انساني (22 كروموزوم اتوزوم و 2 كروموزوم جنسي Xو Y) كارخود را شروع كرده اند (www.c-hpp.org). در ايران، درحال حاضر تمركز بر روي نقشه يابي پروتئوم كرموزوم Y است. كروموزوم Y هميشه در حالت هاپلوييد بوده و پراز توالي هاي تكراري است. با اين وجود، اين كروموزوم مسئول بسياري از نقش هاي بيولوژيكي مهم از قبيل تعيين جنسيت و باروري مردان است. دراين سخنراني، آخرين اطلاعات مربوط به پروتئوم كرموزوم Y را ارائه مي دهيم. استراتژي ما در اين پروژه در ابتدا بر تهيه ليستي از پروتئين هايي كه شناسايي نشده و ياكمتر شناسايي شده بودند و سپس شناسايي آنها معطوف گرديد. اين پروژه به گونه اي طراحي شده است كه امكان بررسي سيستماتيك پروتئوم كروموزوم Y با استفاده ازپرتئوميكس برپايه آنتي بادي راه ميسر سازد. در اين پروژه، آنتي بادي هاي اختصاصي براي پروتئين هاي كدشده توسط كروموزوم Y با استفاده از كلون ژن ها و توليد پروتئين نو تركيب و استفاده از آنها به عنوان آنتي ژن درحال توليد مي باشند. آنتي بادي هاي توليدشده در حال حاضر براي تعيين پروفايل بيان ژنهاي كروموزوم Y در بعضي از سلول هاي هدف ازجمله سلولهاي بنيادي جنيني، و نيز درنمونه هاي بافتي سالم و بيمار درحال استفاده هستند. همچنين داده هاي پروتئوميكس را بانتايج حاصل از RNA-Seq و Real-Time PCR مقايسه مي كنيم . با تركيب داده هاي پروتئوميكسي، ژنوميكسي، ترانسكريپتومي، فنوتيپي و پاتولوژيكي، يافته هاي جديدي از تحقيقات ما بدست آمده است كه دراينجا ارائه مي نماييم.