ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﺮ ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺼﺮي ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮔﺸﺘﺎﻟﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردي ﯾﻮﻧﺎن و ﺗﺮﮐﯿﻪ

ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﯾﮏ دﻫﻪ از ﻇﻬﻮر رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﮔﺸﺘﺎﻟﺖ ، اﺻﻮل آن در زﻣﯿﻨﻪ ادراك ﺑﺼﺮي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻃﺮاﺣﺎن و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ .روﯾﮑﺮد ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﻗﻌﯿﺘﯽ ﺑﯿﺮوﻧﯽ و ﻋﯿﻨﯽ ، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﭼﯿﺰي ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻫﺎي ادراﮐﯽ اﻧﺴﺎن ، ﻧﮕﺮﺷﯽ ﮐﺎﻧﺘﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎز ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ را در ﻣﻌﻤﺎري ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ .آﻧﭽﻪ در ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮔﺸﺘﺎﻟﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﮐﺮده ، ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ و ﺗﺠﺮﺑﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﻪ ادراك ﺑﺼﺮي ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻃﺮاح و ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ در ﺧﻠﻖ اﺛﺮ ﮔﺮدﯾﺪه اﯾﻦ ﺗﺎﺛﯿﺮ، اﺑﺰاري ﺑﻪ دﺳﺖ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﺎ، ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﯿﺮي ﺗﺮﻓﻨﺪ ﻫﺎي ﺑﺼﺮي ، ﺷﮕﻔﺖ زده ﮐﻨﻨﺪ. ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺒﯿﯿﻦ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و اﺻﻮل ﮔﺸﺘﺎﻟﺖ ، داﻣﻨﻪ وﺳﯿﻊ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺣﯿﻄﻪ ﻣﻌﻤﺎري ، ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ را آﺷﮑﺎرﺗﺮ ﺳﺎزد.ﺳﻮال اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ دﺳﺖ ﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻓﻀﺎ ﻫﺎي ﺑﻬﯿﻨﻪ و ﻋﻤﻠﮑﺮدي در ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻌﻤﺎري از دﯾﺪﮔﺎه اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﺪ ، آﺛﺎر ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه در ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻨﺎﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺗﺮﮐﯿﻪ و ﯾﻮﻧﺎن را از ﻣﻨﻈﺮ اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار دﻫﺪ . ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ، اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي اوﻟﯿﻪ اي ، از ﻣﯿﺎن آﺛﺎر ﻣﻌﻤﺎري اﯾﻦ ﮐﺸﻮرﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺼﯿﻞ ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ) ﺑﻨﯿﺎدي ﻧﻈﺮي _ ﮐﺎرﺑﺮدي ( ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ، ﺑﺮاي ﮔﺮد آوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز از روش ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي و ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪه . ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﯾﻦ آﺛﺎر ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﻨﺞ ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﮐﻠﯽ ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ . ﻓﻨﺎوري ﺳﺎﺧﺖ ، ﺷﮑﻞ و ﻓﺮم ، ﻣﺼﺎﻟﺢ ، ﮐﺎﻧﺴﭙﺖ و راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮن