تحليل فاكتورهاي موثر بر جذابيت فني و اقتصادي پروژه هاي حفاري مغزه گيري در ايران با بكارگيري تكنيك هاي تصميم گيري چند شاخصه

Effective factor analysis of technical and economical attractiveness of core drilling projects in Iran with use of MADM techniques

جذابيت پروژه هاي حفاري مغزه گيري به عنوان يكي از اجزاي مهم در فعاليت هاي اكتشاف منابع معدني از عوامل متعددي تاثير مي پذيرد كه موجب تغييرات عمده در زمان اجرا و هزينه پروژه ها مي گردد. به دليل گستردگي و تنوع اين عوامل، تا كنون مدل جامعي جهت شناسايي و تحليل تاثير عوامل مختلف بر جذابيت پروژه هاي حفاري اكتشافي و رتبه بندي آنها طراحي نشده است. دسته بندي اين فاكتورها، در قالب يك مدل تلفيقي مي تواند جهت شناخت طرح هاي اولويتدار بكارگيري شود. در اين تحقيق با بررسي كتابخانه اي و تحقيقات ميداني، معيارهاي مؤثر با نظرسنجي از كارشناسان مجرب اجرايي طي سه مرحله شناسايي، تلخيص و تلفيق شده و در قالب ساختار سلسله مراتبي دسته بندي شده است و در نهايت 13 فاكتور شامل سه گروه اصلي معيارهاي فني، اقتصادي و زيرساختي ارائه شده است. محاسبه وزن فاكتورها با استفاده از تكنيك هاي تصميم گيري گروهي و تشكيل ماتريس مقايسات زوجي حاصل از مصاحبه هاي حضوري انجام گرفته است. در جهت اعتبار سنجي نتايج مدل، داده هاي 29 پروژه واقعي كشور جمع آوري و تحليل شده و اولويت بندي آنها با استفاده از تحليل سلسله مراتبي در نرم افزار Expert Choice صورت گرفته است. نتايج حاصل از رتبه بندي، تطابق بسيار خوبي را با اطلاعات بدست آمده پس از اتمام پروژه ها و نيز ديدگاه هاي كارشناسي صاحبنظران در خصوص پروژه هاي جذاب فني و اقتصادي نشان مي دهد.

Abstract The attractiveness of core drilling project as an major part of mineral exploration activities affects by different factors. These factors cause to change in total duration and cost of projects. Because of Multiplicity of these factors, the comprehensive model to identification and analysis of attractiveness and utility in core drilling projects has not been designed. Classification of these factors in complicated model could be used in identification of high priority projects. In this research, gathering, analyzing, compilation and classifying of effective criteria in hierarchy structure have been performed in 3 steps based on expert's interview. Finally, 13 factors in 3 group criteria's inclusive infrastructure, technical and economical and as a sub criteria have are presented. For calculation of relative and global weight of each criterion, group decision making techniques based on pair wise comparison matrices have been applied. For validation of the model, after analysis of data about 29 finished projects in Iran, the ranking of these projects have been performed by Expert Choice software. Comparison of experts view and outcomes from software present high accordance among them about attractive core drilling projects in Iran.