مدلسازي و وارون سازي دو بعدي جانبينگار دوتايي به روش المان محدود

2-D modeling and inversion of dual laterolog using finite element method

ميزان مقاومت ويژه لايه هاي زير زمين پارامتر مهمي براي برآورد حضور احتمالي نفت و ميزان ذخيره ي آن است. جانبي نگار دوتايي يكي از مهمترين ابزارهاي چاه نگاري براي اندازه گيري مقاومت ويژه است. اين ابزار داراي دو سيستم كانوني كننده ي مجزا است: مد عميق (LLD) و مد كم عمق (LLS) . به علت عدم دسترسي مستقيم به ساختارهاي زيرزميني به ويژه در عمق زياد، مدلسازي نگارها كمك زيادي به طراحي ابزار و تفسير پتروفيزيكي ميكند. در اينجا مطالعه مان را محدود به چاه هاي قائم بر مرزهاي لايه بندي كرده ايم. هدف از اين مطالعه، مدلسازي و وارون سازي اندازه گيريهاي مدهاي LLS و LLD جانبي نگار دوتايي (DLT) در سازندهاي لايه بندي شده ي همسانگرد، آغشته، غير آغشته و فاقد شيب است. مدلسازي هاي با استفاده از برنامه هاي متلب و كامسول و به روش المان محدود انجام شده اند. مدلهاي مصنوعي از محيط و ابزار نگاربرداري ساخته و پاسخ محيط (مقاومت ويژه) به دست آورده شد. سپس در يك سازند واقعي به وارون سازي نگارها پرداخته شد. براي وارون سازي علاوه بر كامسول و متلب، از ژئولاگ هم استفاده شد. نتايج نشان ميدهند كه نگارهاي مقاومت ويژه LLS در مقايسه با LLD نسبت به آغشتگي توسط گل حفاري حساس ترند. همچنين، اثرات لايه هاي مجاور بر روي نگارهاي مقاومت ويژه در لايه هاي نازك قابل توجه تر است.

Resistivity logs are the most important conventional logs since hydrocarbon saturation is directly measuring from them. Dual laterolog is one of the common electrical logs which are widely using for evaluation of hydrocarbon reservoirs. DLL uses two different focussing systems: deep-sensing (LLD), and shallow-sensing (LLS). Numerical modelling of DLL response in the presence of hydrocarbon is a robust method for proper understanding the behaviour of these logs. Our model consists of a vertical well drilled in the reservoir with horizontal beds. The objective of this paper is to model and to invert the LLS and LLD measurements in horizontal invaded, and uninvaded isotropic layered. We used two powerful soft wares, COMSOL and MATLAB, for finite element modeling of the DLL. Several synthetic models were built and the responses of DLL were computed. After finalizing and tuning the model, we used the model for inversion of a set of real data. Our study showed that apparent resistivity of LLS is more sensitive to invasion than LLD. Also shoulder bed effect pronounces in thin layers. The results of this study can be used in interpretation of resistivity log in thin layer and heterogeneous reservoir to reduce the uncertainties.