شناخت قابليت هاي معماري دوره زنديه در جهت طراحي بهينه مجموعه توريستي فرهنگي شيراز

Understanding the Architectural Capabilities of Zandieh period for Optimal Design of Shiraz Cultural Tourist Complex

بدون شك تاريخ معماري ايران يك موضوع جامع است كه وقتي به شناخت اين تاريخ بنگريم تاريخي به عمق بيش از هشت هزار ساله تمدن ايران پي خواهيم برد. معماري در ايران بزرگ از حداقل 8000 سال پيش از ميلاد تا به زمان حال، با نمونه هاي معماري برجاي گذاشته و يا الگوبرداري از هنر اين كشور دست خوش تحولات بزرگي در اين زمينه گرديده است. معماري و شهرسازي دوره‌ي زنديه، دوره‌‌اي از معماري ايران است كه حلقه‌ي اتصالي ميان معماري صفويه و قاجار محسوب مي‌شود، اما كمتر به ارزش‌ها و شاخصه‌هاي اين دوره پرداخته شده است.پژوهش پيش رو در صدد است به منظور توسعه فرهنگي اجتماعي و رونق توريسم در شيراز و شناخت مولفه هاي توسعه پايدار فرهنگي با شناخت قابليت هاي معماري دوره زنديه به طراحي مجموعه فرهنگي توريستي شيراز بپردازد. با توجه به نقش گردشگري در ايجاد ارتباطات مختلف ميان انسان و محيط، مي‌توان گفت كه تجربه گردشگري يك تجربه كيفي و يك تجربه عميق دروني است كه مي‌تواند رضايت بيشتري نسبت به ساير فعاليتهاي فراغتي، براي انسان ايجاد كند و تأثيرات سودمندي براي فرد به بار آورد. اما از جدا از تجربه عميق شخصي، اثرات گردشگري در محيط هاي داراي هويت هاي معماري پايدار ميتواند تاثيرات سودمندي در شناخت فرهنگ پيشينيان داشته باشد. به منظور تبيين اين ويژگي‌ها لازم است تا در ابتدا مشخص شود كه ساخت بناها و شهرسازي زنديه با چه معياري انجام گرفته است. علاوه بر تبيين خصوصيات كالبدي مشترك در معماري ميان بناهاي دوره‌ي زنديه، نتايج حاصل بيانگر آن است كه معماري دوره‌ي زنديه، به لحاظ كاركردي و فضايي تشابهاتي با دوره‌ي‌ صفويه دارد، اما در جزيياتي نظير سازماندهي فضاها و تناسبات آنها، داراي ويژگي‌هاي خاص خود است. شهرسازي زنديه نيز در اصول كلي، تابع شهرسازي دوره صفويه بوده است. پژوهش پيش رو به صورت يك تحقيق تحليلي توصيفي است و درصدد توسعه دانش طراحي و برنامه ريزي شهري جهت شناخت قابليت هاي معماري دوره زنديه با طراحي بهينه مجموعه توريستي فرهنگي شيراز است.

Undoubtedly, the history of Iranian architecture is a comprehensive issue that when we look at the knowledge of this history, we will find a history more than eight thousand years of Iranian civilization. Architecture in Greater Iran from at least 8000 BC to the present, with architectural examples or modeling of the art of this country has undergone great changes in the field of architecture. Architecture and urban planning of Zandieh period is a period of Iranian architecture that is considered as a link between Safavid and Qajar architecture, but less attention has been paid to the values and characteristics of this period. The present study intends to design the Shiraz cultural complex with the aim of developing socio-cultural development and tourism prosperity in Shiraz and recognizing the components of sustainable cultural development by recognizing the architectural capabilities of the Zandieh period. Considering the role of tourism in creating various connections between humans and the environment, it can be said that the tourism experience is a qualitative experience and a deep inner experience that can create more satisfaction for humans than other leisure activities and have beneficial effects for the individual. But apart from deep personal experience, the effects of tourism in environments with sustainable architectural identities can have beneficial effects on understanding the culture of their predecessors. In order to explain these features, it is necessary to first determine by what criteria the construction of Zandieh building and urban planning has been done. In addition to explaining the common physical characteristics in architecture between buildings of the Zandieh period, the results indicate that the architecture of the Zandieh period, in terms of function and spatial similarities with the Safavid period, but in details such as organizing spaces and their proportions, has its own characteristics. Zandieh urban planning in general principles has been a function of Safavid period urban planning. The present research is a descriptive analytical research and seeks to develop the knowledge of urban design and planning to identify the architectural capabilities of the Zandieh period with the optimal design of the Shiraz cultural tourist complex.