تبيين مولفه هاي اقليمي در طراحي بناهاي بومي آذربايجان ايران

Explaining the climatic components in the design of vernacular buildings of Azerbaijan, Iran

معماري آذربايجان در گذر زمان به آرامي تكامل يافته و داراي بنيانها، مؤلفه ها و مباني نظري مرتبط با ساختاري مختص خود مي باشد. نكته حائز اهميت، تفاوتهاي بنيادي در اصول و مباني نظري معماري كوهستاني شمالغرب ايران با معماري درونگرا مي باشد. اگر ساختار معماري كشورمان طي دو قرن اخير، به واسطه ارتباط نادرست و پيوند ناهنجار با معماري غربي، هويت اصلي خود را از دست داده، معماري ناحيه كوهستاني (منطقه پژوهش) از گزند تهاجم تفكرات به اصطلاح وارداتي، تا حدودي مصون مانده و امروزه بررسي هاي انجام شده، حاكي از اصالت و بكر بودن نسبي اين معماري دارد. معماري كه امروز با نام معماري ايراني از آن ياد مي كنيم، برگرفته از معماري بومي و سنتي مناطق مختلف كشور است. هر منطقه داراي معماري بومي متعلق به خود مي باشد كه به دليل تأثيرپذيري از عوامل اقليمي آن منطقه شكل گرفته است. به تأثي از مطالب ذكر شده نگارنده در اين مقاله سعي دارد تا با استفاده از مطالعات كتابخانه اي و تحقيقات ميداني ضمن شناخت اقليم و معماري بومي، تبيين مولفه هاي اقليمي در طراحي بناهاي بومي آذربايجان ايران را با توجه به بافت منطقه، فرم ساختمان، نحوه قرارگيري، نوع سقف و جنس مصالح و غيره را شناسايي و در پايان نيز پيشنهاداتي جهت بهره گيري از عناصر رعايت شده در معماري بومي منطقه مورد پژوهش در طراحي هاي جديد معماري و شهرسازي ارائه گرديده است.

Azerbaijani architecture has slowly evolved over time and has foundations, components and theoretical foundations related to its own structure. Important point is the fundamental differences in the principles and theoretical foundations of mountain architecture in northwestern Iran with introverted architecture. Iranian architecture is derived from vernacular and traditional architecture of different regions of the country. Each region has its own vernacular architecture that has been formed due to the influence of climatic factors in that region. In this article, the author tries to use library studies and field research while recognizing the climate and vernacular architecture, Explaining the climatic components in the design of vernacular buildings of Azerbaijan, Iran according to the texture of the region, building form, location, type of roof and Identify the type of materials, etc., and at the end, suggestions for using the elements observed in the vernacular architecture of the study area in new architectural and urban design designs are presented.