آراء متفكران سنت گرا در باب مضامين مذهبي كاشي هاي قاجاري تكيۀ معاون الملك

Opinions of Traditionalist Thinkers on Religious Themes of Qajar Tiles Reliance on Tekye Moaven al-molk

چكيده تكيه معاون الملك كرمانشاه به عنوان يكي از آثار شاخص اواخر دوره قاجار مجموعه اي تصويري از كاشي نگاره هاي متنوع با مضامين مذهبي، تاريخي و ملي است. حضور نقوش مذهبي به عنوان اصلي ترين مضامين در اين كاشي ها نقش بسته است. در عصر قاجار با رواج مكاتب هنري دوران تجدد در ايران، آثار نقاشي خيالي نگاري، همواره در تداوم سنت نگارگري قرار دارند و اين هنر راهي براي تحقق هنر قدسي است. ذات و حقيقت قدسي، ريشه در سنت دارد و سنت از حقيقت قدسي جدايي ناپذير است. يكي از سنت هاي هنري گذشته كه حاصل يازده قرن تكوين تدريجي آداب سوگواري تشيع به شمار مي رود، كاشي نگاره هايي با همين مضامين در تكايا، خصوصاً تكيۀ معاون الملك كرمانشاه است. هدف از اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي، قرابت آراي متفكران سنت گرايي چون: كوماراسوآمي، نصر و بوركهارت در تعريف وكاركرد هنر سنتي با اين آثار و حقيقت قدسي است كه هنرمند برمبناي فعاليت عقلاني و نيز فعاليت خدمتگزاري و ارادت پديد مي آورد و مورد مسئله اين است كه ؛ 1ـ حقيقت قدسي كاشي نگاره ها از منظر متفكران چگونه تبيين مي شود؟ 2ـ مضامين مذهبي كاشي نگاره هاي تكيه معاون از منظر هنرمند چگونه به مخاطب تبيين مي شود؟ و براساس يافته هاي پژوهش تمامي عناصر هنري در كاشي نگاره هاي تكيۀ معاون با مضامين مذهبي همانند ساير گونه هاي هنر ايراني ـ اسلامي معنا و مفهومي خاص دارد و صورت بيان و معنا با آراي متفكران سنت گرا همسو مي باشد و اين نگارينه ها يك هنر ناشيانه و فقط سفارشي نيست بلكه منبع الهام بخش آن روح منفرد هنرمندي عاشق است كه از عالم معنا منبعث شده است.