كاربرد تئوري رفتار برنامه ريزي شده جهت پيش بيني تمايل كشاورزان به مشاركت در مديريت منابع آبي

The application of the theory of planned behavior to predict farmers' willingness to participate in water resources management

منابع جهاني آب تحت فشارهاي ناشي ازكمبود آب و كيفيت آن، با افزايش رو به رشد ظهور تضادهاي اجتماعي پيچيده و تخريب محيط زيست مواجه است. به نحويكه مديريت منابع آب با توجه به تغييرات آب و هوايي و تغيير شرايط اجتماعي و اقتصادي با سطح بالايي از پيچيدگي، عدم قطعيت و چالش هاي جديد روبرو گرديده است اين مشكلات اشاره به وضعيتي دارند كه در آن تعادل بين دسترس بودن آب قابل استفاده و تقاضا به نقطه بحران رسيده است. مادامي كه مردم در مديريت منابع طبيعي به شكل جمعي اقدام كرده اند، درعمل نيز موفقيت بيشتري كسب نموده اند، چنين همكاري هايي در انجمن هاي محلي به اشكال مختلف، ازطريق گروههاي قبيله و يا قوم و خويش، رهبري سنتي كشتي، كاربران آب گروه ها، جوامع چرا، گروه هاي خودياري زنان ، باشگاههاي جوانان، گروه هاي مديريت جمعي آب در مصر، بين النهرين و اندونزي بوده اما در دهه هاي اخير به دليل كم توجهي به سرمايه هاي انساني واجتماعي نتايج زيست محيطي مخربي را به دنبال داشته اند. بنا بر اين با توجه به اينكه مديريت مشاركتي كارآمد، نيازمند مشاركت همه جانبه دولت وكشاورزان است و همچنين با توجه به اينكه تمايل به عنوان مهمترين پيش بيني كننده رفتار محسوب مي گردد، هدف اين مطالعه سنجش تمايل به رفتار مشاركتي كشاورزان نسبت به مديريت منابع آبي مي باشد. جهت دست يابي به اين هدف تئوري رفتار برنامه ريزي شده به عنوان چارچوب تحقيق استفاده شده است . روايي محتوايي پرسشنامه نيز با نظر تعدادي از اعضاي هيات علمي دانشگاه رامين تاييد شد و جهت سنجش پايايي آن ازضريب آلفاي كرونباخ استفاده شدكه براي همه مقياس ها پايايي بين 8 / 0 تا 9 / 0 به دست آمد . جامعه آماري تحقيق حاضر عبارت است ازكل كشاورزان منطقه تحت پوشش شبكه هاي آبياري و زهكشي(شبانكاره، آبپخش ودالكي) در شهرستان دشتستان ازتوابع استان بوشهر به تعداد 12800 نفر است. تعداد نمونه براساس فرمول كوكران (دامنه اطمينان 7 درصد) 193 نفر بر آورده شد. و با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي متناسب نمونه هاي مورد مطالعه انتخاب شدند. متغيرهاي مستقل مورد بررسي دراين پژوهش شامل سازه هاي فردي، سازه هاي تئوري رفتاربرنامه ريزي شده (نگرش، هنجارهاي ذهني و كنترل رفتار درك شده و قصد) و متغير وابسته به تمايل به رفتار مشاركتي كشاورزان به مديريت منابع آبي مي باشد. درمدل مورد مطالعه، نتايج تحقيق نشان داد، بين نگرش، هنجار، كنترل و قصد با تمايل به رفتار مشاركتي مديريت منابع آبي همبستگي مثبت و معني داري در سطح 1 درصد وجود دارد. به عبارت ديگر مي توان گفت هرچه نگرش، هنجار، كنترل و قصد بيشتر مي شود، تمايل كشاورزان به رفتار مشاركتي مديريت منابع آب نيز بيشتر مي گردد.

Global Water Resources Under the pressure of water scarcity and its quality, there is an ever-increasing rise in the emergence of complex social conflicts and environmental degradation. As water resources management, with regard to climate change and changing socioeconomic conditions, faces a high level of complexity, uncertainty and new challenges, these problems point to a situation where the balance between available water availability and the demand for The point of the crisis has come. As long as people have acted collectively in the management of natural resources, they have also gained more success in the operation, such cooperation in local communities in various forms, through tribal groups or tribes, traditional leadership of the ship, users Water groups, chess communities, women's self-help groups, youth clubs, water management groups in Egypt, Mesopotamia and Indonesia, but in recent decades due to lack of attention to human and social capital, They have had a devastating environment. Therefore, given that efficient participatory management requires the full participation of the government and farmers, and also considering that tendency is considered as the most important predictor of behavior, the purpose of this study is to measure the willingness of farmers to participate in the management of water resources. In order to achieve this goal, the theory of planned behavior has been used as a research framework. Content validity of the questionnaire was confirmed by the opinion of some faculty members of Ramin University. To assess its reliability, Cronbach's alpha coefficient was used, which for all scales was a reliability of 0.8 to 0.9. The statistical population of this study is the total farmers of the area covered by irrigation and drainage networks (Shabankareh, Abpakhsh and Dalki) in the city of Dashtestan from the province of Bushehr to 12800 people. The sample size was 193 according to the Cochran formula (7% confidence interval). an‎d were selected by random sampling method. In this research, the individual variables studied included individual structures, the constructs of the theory of planned behavior (attitude, mental norms, and perceived behavior control and intention), and proportional to the number of exploiters in each section. The number of samples was randomly selected. The variable depends on the willingness of farmers to participate in the management of water resources. In the study model, the results of the research showed that there is a positive and significant correlation between attitude, norm, control and intention with the willingness to participatory behavior of water resources management at 1% level. In other words, it can be said that the more the attitude, the norm, the control and the intentions, the more willingness of farmers to participate participatory management of water resources.