اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺪاري ﺷﯿﺮواﻧﯽ در ﺳﺪﻫﺎ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي: ﺳﺎﺣﻞ ﭼﭗ ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﺳﺪ ﻟﺘﯿﺎن)

ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺷﯿﺮواﻧﯿﻬﺎي ﺧﺎﮐﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي اﺳﺖ. در ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﻫﺎي ﺧﺎﮐﯽ ﻣﻮﻟﻔﻪاي ﮐﻪ ﻧﯿﺮوي راﻧﺸﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ-ﺷﻮد، ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ واداﺷﺘﻦ ﺗﻮده ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ دارد. از ﻃﺮﻓﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﺧﺎك ﻧﯿﺰ ﻧﯿﺮوي ﻣﻘﺎوﻣﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ اﯾﻦ ﻧﯿﺮوي راﻧﺸﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺣﺎل اﮔﺮ ﻧﯿﺮوي راﻧﺸﯽ آﻧﻘﺪر ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﻧﯿﺮوي ﻣﻘﺎوم ﻏﻠﺒﻪ ﮐﻨﺪ، در آﻧﺼﻮرت در ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﺧﺎﮐﯽ ﻟﻐﺰش روي ﺧﻮاﻫﺪ داد ﺗﻮده ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد و ﺑﻪ ﺑﯿﺎن دﯾﮕﺮ ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪه ﻧﯿﺮوي راﻧﺸﯽ در ﺷﯿﺮواﻧﯽﻫﺎي ﺧﺎﮐﯽ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دﺧﺎﻟﺖ ﮐﻨﻨﺪه در ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﺸﺎر آب ﻣﻨﻔﺬي ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺎﯾﺪاري ﺷﯿﺮواﻧﯿﻬﺎ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻻزم اﺳﺖ. ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در اﻟﮕﻮي ﺑﺎرش در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﮔﺮدد، ﯾﮑﯽ از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﻐﯿﯿﺮ در اﻟﮕﻮي ﺑﺎرش در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ، وﻗﻮع ﺳﯿﻼﺑﻬﺎي ﻧﺎﺷﯽ از ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ. ﺑﺎ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺳﺪ ﻟﺘﯿﺎن و ﻫﻤﺠﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﺳﯿﻼبﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﻓﻌﺎل ﮔﺸﺘﻦ زﻣﯿﻦﻟﻐﺰشﻫﺎ ﮔﺮدد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﻧﺮماﻓﺰار GEOSTUDIO ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﺷﯿﺮواﻧﯽ ﺳﺎﺣﻞ ﭼﭗ ﻣﺨﺰن ﺳﺪ ﻟﺘﯿﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد و ﺑﺮرﺳﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺳﯿﻼﺑﻬﺎي ﺑﺎ آورد زﯾﺎد و ﻣﺪت زﻣﺎن ﮐﻢ، ﭼﻪ اﺛﺮاﺗﯽ در ﭘﺎﯾﺪاري ﺷﯿﺐ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. در اﺑﺘﺪا وﺿﻌﯿﺖ ﺗﺮاز ﺳﻄﺢ اﯾﺴﺘﺎﺑﯽ درﺑﺎزهﻫﺎي زﻣﺎﻧﯽ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺿﺮاﯾﺐ اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﺎم زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.