اﺛﺮات ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﻮرﻣﻮنﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﯽ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻧﺨﻮدﻓﺮﻧﮕﯽ ﺗﺤﺖ آﺑﯿﺎري ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ

Effects of plant hormones application at different growth and development stages on some physiological traits of green pea under supplemental irrigation

گياهان از طريق ايجاد تغييرات فيزيولوژيك، به تنش هاي محيطي از جمله كمبود آب پاسخ مي دهند. يكي از عوامل دروني كنترل كننده اين تغييرات تنظيم كننده هاي رشد گياه ميباشد. به منظوربررسي تأثير آبياري تكميلي در مراحل مختلف رشد و نمو نخود فرنگي (گلدهي، غلاف دهي، گلدهي + غلاف دهي) به همراه شرايط ديم (شاهد) و كاربرد خارجي هورمونهاي مختلف رشد شامل اكسين (IAA)، جيبرليك اسيد (GA3) و سيتوكينين (6-BAP) به همراه آب مقطر (شاهد)، آزمايشي در سال 1394-95، به-صورت اسپليت پلات بر پايه طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي اجرا گرديد. براساس نتايج بهدست آمده، اثرات متقابل آبياري تكميلي × هورمون بر رنگيزه هاي كلروفيل كل + كاروتنوئيدها و محتوي نسبي آب برگ معنيدار بود. بيشترين ميزان كلروفيل كل + كاروتنوئيدها مربوط به گياهان تحت آبياري تكميلي در مراحل گلدهي + غلاف دهي با كاربرد جيبرليك اسيد بود. كاربرد خارجي سيتوكينين باعث افزايش ميزان قند و پروتئين محلول و محتوي نسبي آب برگ شد. به طوركلي ميتوان بيان كرد كه انجام آبياري تكميلي و استفاده خارجي از هورمون هاي رشدميتواند جهت جلوگيري از مواجه شدن نخود فرنگي با تنش خشكي در مراحل حساس گلدهي و غلاف دهي و بهبود صفات فيزيولوژيك مرتبط با مقاومت گياه به كمبود آب مناسب باشد.

In order to investigate the effect of supplemental irrigation and exogenous application of different growth hormones (3-indoleacetic acid [IAA], gibberellic acid [GA3], and 6-benzylaminopurine [6-BAP]) va control (distilled water) at different growth and development stages of pea (flowering, poding, flowering + poding), with rainfed conditions (control), an split-plot experiment using a randomized complete block design (RCBD) with three replications was setup at Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran. According to the results, the interaction effect of supplemental irrigation × plant hormone was significant on total chlorophyll + carotenoids. The highest amount of total chlorophyll and relative water content was related to the plants under supplemental irrigation at flowering + pod and application of GA3. Exogenous application of 6-BAP was increased soluble sugar, soluble protein and leaf relative water content. In general, it can be stated that supplemental irrigation and exogenous application of growth hormones, can be used to prevent exposure of green pea to water stress during critical stages of flowering and poding and it may be appropriate to improve physiological traits associated with plant resistance to water deficiency.