ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ زﻧﮓ ﺳﺎﻗﻪ در ژﻧﻮﺗﯿﭗﻫﺎي ﮔﻨﺪم ﺳﯿﻤﯿﺖ CIMMYT

Identification of sources of resistance to stem rust in (CIMMYT) wheat genotypes

گندم يكي از مهمترين محصولات زراعي در جهان ميباشد. زنگ ساقه يا زنگ سياه گندم با عامل قارچي Puccinia graminis (Pgt) f. sp. tritici خسارت زاترين بيماري گندم محسوب ميشود. به منظور شناسايي منابع مقاومت به زنگ ساقه، مقاومت 30 ژنوتيپ گندم توليد شده در مركز سيميت (CIMMYT)، به همراه رقم حساس موروكو نسبت به پنج جدايه پرآزار Pgt (Virulent) تعيين نژادشده، در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در مرحله گياهچه اي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از بررسي مقاومت ژنوتيپ هاي گندم نسبت به نژادهاي بيمارگر، وجود تنوع فنوتيپي را در واكنش ژنوتيپها نشان داد. از بين ژنوتيپ هاي مورد بررسي 22 ژنوتيپ نسبت به نژاد TKTTF، 22 ژنوتيپ به نژاد TTTTF، 24 ژنوتيپ به نژاد PKSTC، 23 ژنوتيپ به نژاد TTRTF و 24 ژنوتيپ نيز نسبت به نژاد TKSTF واكنش مقاومت نشان دادند. از ژنوتيپهاي مقاوم شناسايي شده ميتوان در برنامه هاي ملي به نژادي گندم براي مقاومت به زنگ ساقه در اقليم هاي مختلف كشور استفاده نمود.

Wheat is one of the most important agricultural crops, worldwide. Stem or black rust caused by Puccinia graminis f. sp tritici (Pgt) it the most destructive disease of wheat. In order to identify new sources of resistance to stem rust, 30 CIMMYT wheat genotypes, were evaluated to five virulent Pgt races in randomized complete block design with three replicates at seedling stage. Evaluation of resistance to Pgt races in wheat genotypes showed a phenotypic variation in the response of wheat genotypes. Results revealed that among the wheat genotypes tested, 22 genotypes to race TKTTF, 22 genotypes to TTTTF, 24 genotypes to PKSTC, 23 genotypes to TTRTF, and 24 genotypes to TKSTF, displayed resistance response. Identified resistant genotypes could be reliably used as stem rust resistance sources in national wheat breeding programs for different climatic zones.