رذايل و فضايل اخلاقي در شاهنامه

شاهنامه يادگاري از روزگاران بس دراز ايران زمين است. مي توان چنين پنداشت كه فردوسي و شاهنامه بي نظير او، به عنوان نماينده اي از طرز تفكر ايرانيان قديم است. خواننده اين اثر عظيم شاهد است كه سراسر شاهنامه مشحون از ابياتي است كه خواننده را به تلاش در جهت زندگي بهتر، پرهيز از هر گونه عداوت و آزار رساني به غير، استفاده از خرد و عقل و... رهنمون ساخته است. در اين ميان فردوسي براي تاكيد و مستند كردن توصيه هاي خود، از مضامين و مفاهيم آيات قرآني و گاهي نيز حديث به وفور استفاده مي-كند. در اين جستار بعد از بررسي موضوع اخلاق و اهميت آن در زمينه هاي مختلف، به شكلي موردي به مواردي از رذايل و فضايل توصيه شده در شاهنامه اشاره شده است. در اين مختصر، رذايلي چون دروغ، حسد، گناه، نفاق...و فضايلي چون عقل(خرد)، بخشندگي، راستي، عدل، دانش... با بهره گيري از آيات قرآني مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است. از اين پژوهش نتيجه مي شود كه شاهنامه نه تنها يك اثر ارزنده حماسي بلكه يك اثر بي نظير اخلاقي است كه فردوسي براي آفرينش يك مدينه فاضله آن را به جامعه بشريت ارزاني داشته است.