سفينۀ تواريخ آل عثمان نگاهي به وضع زبان و ادب فارسي در آناتولي (روم)

اين نوشتار به بهانۀ معرّفي و تشريح اثر ادبي تاريخي فخيم و فاخري به نام تواريخ آل عثمان كه نمونۀ ويژه اي از نثر فني فارسي عالي در سرزمين آناتولي و اثر يكي از افاضل گمنام آن سامان به نام محمد بن حاجي خليل قونوي است، به سير تطور زبان فارسي در فلات آناتولي يا سرزمين روم (تركيه كنوني) پرداخته و از اين رهگذر به بررسي آن مي پردازد. در اين نوشتار ضمن معرفي برخي پژوهشهاي صورت گرفته در رابطه با گسترش و كاربرد زبان فارسي در آناتولي تاريخي، شواهدي از كاربرد رايج اين زبان در آن سرزمين در مقطع تاريخي حكمراني سلجوقيان و عثمانيان ارائه مي شود. اين مقاله حاصل همكاري محققان فارسي در دو كشور ايران و تركيه است. در طي مقاله ضمن بيان روش تحقيق در متن و يافته هاي پژوهش، سير تاري نويسي و نگارش تاريخ هاي آل عثمان كه گونه شناخته شده اي از آثار اين دوره هستند مورد بررسي قرار گرفته و با ورود به متن، صناعات ادبي و دستور تاريخي آن مورد بررسي قرار مي گيرد.

This article is based on the premise of introducing and describing the literary historical work entitled Tavarikh i Al-Uthman , a special example of the great technical Persian prose in the Anatolian land and the work of Literature and Scientists, named Mohammad bin Haji Khalil Qunavi. The evolution of the Persian language is on the Anatolian or Roman Land (present-day Turkey) and is being examined. In this paper, while introducing some researches on the development and application of the Persian language in Anatolian historic, there is evidence of the common usage of this language in that land at the historical point of Seljuk and Ottoman Period. This article is the result of the collaboration of Persian scholars in Iran and Turkey. Throughout the paper, while describing the method of research in the text Editing and the findings of the research, the course of blinding and writing the al-Uthman s histories, a well-known species of the works of this period, has been examined and entered into the text, literary works and the historical order of it Review