واكنش عملكرد دانه ارقام كينوا (Chenopodium quinoa) به هيدروپرايمينگ بذر در شرايط تنش آبي

Yield responses of quinoa (Chenopodium quinoa Willd) to hydropriming under water stress conditions

به منظور بررسي اثر هيدروپرايمينگ بر عملكرد ارقام مختلف كينوا تحت تنش آبي، آزمايشي به صورت اسپليت پلات-فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در 4 تكرار در مزرعه مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان سمنان (شاهرود) در سال 1398 انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل تنش آبي در 3 سطح 100)، 75 و 50 درصد ظرفيت زراعي) به عنوان فاكتور اصلي و سه رقم كينوا (تي تي كاكا ، Q26 و (Q29 و پرايمينگ ( عدم پرايمينگ و پرايمينگ) كه به صورت فاكتوريل در كرتهاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد اثر متقابل سه گانه عوامل مورد بررسي بر عملكرد دانه معنيدار بود. تنش آبي سبب كاهش معنيدار عملكرد در همه ارقام كينوا شد. هيدرو پرايمنگ بذر توانست بخشي از خسارت تنش آبي را جبران كند، درصد جبران خسارت تنش آبي در 50 درصد ظرفيت زراعي بيشتر از 75 و 100 ظرفيت زراعي بود. در بين ارقام، رقم تي تي كاكا بهترين پاسخ به هيدروپرايمينگ در جبران خسارت عملكرد در بالاترين سطح تنش را داد. همچنين نتايج نشان داد اعمال تيمار هيدروپرايمينگ باعث افزايش 38 و 30 درصدي عملكرد رقم Q26 در شرايط تنش 50 و 75 درصد آبياري شد. به طور كلي به نظر ميرسد اعمال هيدروپرايمينگ در كاهش اثرات تنش خشكي در گياه كينوا موثر باشد.

In order to evaluate the effects of hydropriming on yield under water stress conditions, an experiment was conducted in split-factorial arrangement based on randomized complete block design with four replications at Agricultural and Natural Resources Research Center of Semnan (Shahrood) in 2019 growing season. The treatments included three levels of irrigation regimes (100, 75 and 50% of water requirement) as main plots and three cultivars (Titicaca, Q26 and Q29) and two priming levels (control and hydropriming) which have been considered as factorial in sub plots. Results showed that interactive effect of three factors was significant on seed yield. Water stress decreased seed yield in all cultivars. Hydropriming could ameliorate the negative effects of water stress. The improvement in yield as result of hydropriming was higher in 50% water requirement treatment as compared to 75 and 100% water requirement. Among the cultivars, the highest improvement under hydropriming treatment was observed in Titicaca cultivar under severe stress conditions. Also the results indicated that under 75 and 50% water requirement, using hydropriming increased seed yield of Q26 cultivar 38% and 30% compared to control treatment. In general, it appears that using hydropriming methods could be effective for alleviating the harmful effects of water stress in quinoa.