كارﺑﺮد ﻣﺪل MODSIM در ارزﯾﺎﺑﯽ ﻃﺮح ﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﯾﺰ

ﻤﯿﺖ روز اﻓﺰون ﻧﻘﺶ ﻣﺪل ﺳﺎزي در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻣﺪل ﻫﺎ در ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﺪن ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي واﻗﻌﯽ ﺑﺮ ﮐﺴﯽ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ . ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺪل، داد ه ﻫﺎي ورودي، اﻫﺪاف و دﯾﮕﺮ ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ واﻗﻌﯽ ﭼﻪ وﻇﺎﯾﻔﯽ دارد ﯾﺎ ﺗﺤﺖ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﯿﺎﺳﺘﻬﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﯾﺎ اﺟﺮاﺋﯽ ﭼﮕﻮﻧﻪ رﻓﺘﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﺑﺤﺚ اﻧﮕﯿﺰ ﯾﺎ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي ﭼﻨﺪ ﻣﻌﯿﺎره )MCDM( ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺪل ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻫﺮﯾﮏ از ﻣﺪل ﻫﺎ و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت و وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺪام اﺳﺖ. ﻣﺪل ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از WEAP. وMIKE BASIN, MIKE SHE, MODSIM, RIBASIM, VENSIM ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ اﺗﺨﺎذ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﻤﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ آب، ﺑﺘﻮان ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻣﺪل را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮي ﺑﺨﺶ زيادي از ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﺎﺷﺪ . ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺷﺎﻣﻞ 20 ﻣﻊيار و 7 زيرﻣﻊيار و روش اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺗﺼﻢيم گيري ﭼﻨﺪﻣﻊايره، روش ﺗﺤﻞيل ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐي )AHP( مي ﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎيﺳﻪ زوجي بين ﻣﻊايرﻫﺎ و ﮔﺰيﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، بين ﮐﺎرﺑﺮان ﻣﺪل ﻫﺎ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺧﺒﺮه ﺗﻮزيع ﮔﺮديد و ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﻘﺎيﺳﻪ ﻫﺎ، ﻣﺪل MODSIM اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮديد . ﻣﻄﺎﻟﻊه ﻣﻮردي اين ﺗﺤﻖيق يكي از ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ ي رودﺧﺎﻧﻪ ﮐﺎرون ﮐﻪ در اﺳﺘﺎن ﭼﻬﺎرﻣﺤﺎل و ﺑﺨﺖياري ﻗﺮار دارد، اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮد يد . ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺧﺎرج ﺷﺪن آب ﻣﺎزاد از اﯾﻦ ﺣﻮﺿﻪ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺎورزي در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﺑﺎ اﯾﺠﺎد دو ﺑﻨﺪ اﻧﺤﺮاﻓﯽ و اﺣﺪاث دو ﮐﺎﻧﺎل و ﯾﮏ ﺳﺪ ﺑﺨﺸﯽ از آب ﻣﺎزاد ﻃﯽ ﻓﺼﻮل ﻏﯿﺮزراﻋﯽ ذﺧﯿﺮه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و در ﻓﺼﻮل ﮐﺸﺎورزي ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺎز ﮐﺸﺎورزي ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺲ از ﮐﺎﻟﯿﺒﺮه ﮐﺮدن calibration)( و ﺻﺤﺖ ﺳﻨﺠﯽ verification)( ﻣﺪل ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﯾﺰ در دوره ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﭘﺲ از ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﻣﺪل اﻋﻤﺎل ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮات در اﯾﻦ ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﯾﺰ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.