بررسي تأثير كم‌آبياري بر برخي خصوصيات عملكردي چغندرقند در منطقه ماهيدشت استان كرمانشاه

امروزه به علت محدوديت منابع آب و استفاده غير اصولي از اراضي، اجراي آبياري كامل با مشكلاتي مواجه است. كم‌آبياري انتخاب يك راهبرد بهينه در جهت توليد محصول در زمان محدوديت منابع آب است. برخـي از مراحل رشد گياهان حساسيت كمتري به تنش آبي دارد. در اين مراحل مي توان آبياري را كاهش داد، بدون اينكه خسارت زيادي به عملكرد گياه وارد شود. هدف پژوهش بررسي عملكرد چغندرقند در چهار مرحله مختلف رشد نسبت به كم‌آبياري است. منطقه مورد مطالعه بخش ماهيدشت واقع در جنوب غربي استان كرمانشاه است. آزمايش به صورت كرت‌هاي يك‌بار خرد‌شده در قالب طرح‌ بلوك‌هاي كامل تصادفي با هفت تيمار (اعمال تنش‌هاي رطوبتي در مراحل مختلف رشد) در چهار تكرار طي دو سال صورت گرفت. درصد قند خالص و ناخالص، عملكرد قند خالص و ناخالص، عملكرد ريشه، درصد قند ملاس، شاخص كيفي استاندارد و در نهايت حجم آب آبياري و بهره‌وري مصرف آب آبياري بر اساس عملكرد شكر و ريشه محاسبه شد. نتايج نشان داد كه تنش در مرحله ميان‌فصل تاثير معني‌داري بر عملكرد ريشه داشته است. درصد بالاي قند ملاس در تيمار با اعمال تنش نسبتاً شديد در مرحله رسيدگي، به دليل كاهش ضريب استحصال و افزايش ناخالصي‌هاي ريشه به‌دست آمد. تيمار ششم (اعمال تنش متوسط در توسعه و ميان‌فصل و تنش نسبتاً شديد در رسيدگي) بيشترين درصد قند ناخالص و خالص را داشت (45/19 و 38/16). از سويي كم‌ترين عيار (8/14 درصد) مربوط به تنش آبي كمتر در تيمار سوم گزارش شد. عملكرد قند خالص و ناخالص در سال اول بيش‌تر از سال دوم برآورد شد. تيمار چهارم (اعمال تنش متوسط در مرحله توسعه و تنش شديد در رسيدگي) از نظر عملكرد قند خالص و ناخالص و همچنين بهره‌وري بالاي مصرف آب آبياري جهت كشت و اعمال روش تنش توصيه مي‌گردد.