شناسايي تاريخ كشت مطلوب براي گياه دانه روغني متحمل به خشكي كاملينا در منطقه سيستان

يكي از الزامات مهم در مواجهه با شرايط خشكسالي توسعه گياهان كم آب بر است. كشت اين گياهان امكان توسعه كشاورزي پايدار در شرايط خشكسالي را فراهم مي كند. گياه روغني كاملينا (Camelina sativa) جزء خانواده براسيكاسه است كه احتياجات آبي بسيار كمتر و مقاومت به سرماي بهاره بيشتري نسبت به ساير گياهان روغني دارد. مهمترين مزيت اين گياه مقاومت فوق العاده آن به خشكي است. با توجه به شرايط و وضعيت اقليمي منطقه سيستان، نياز به شناسايي و معرفي گياهان دانه روغني متحمل به خشكي است كه بتوان در الگوي كشت و در برنامه تناوبي با غلات از آن استفاده نمود. با توجه به سازگاري گياه روغني كاملينا در منطقه سيستان نياز است تا تاريخ كشت دقيق آن تعيين و به كشاورزان منطقه توصيه شود. به همين منظور گياه كاملينا در سه تاريخ كشت 25 مهر، 25 آبان و 25 آذر در اين مطالعه مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس نتايج در تاريخ هاي اول، دوم و سوم به ترتيب عملكرد 868، 658 و 567 كيلوگرم در هكتار به دست آمد. نتايج بررسي تجزيه واريانس نشان داد كه تمامي صفات كمي مورد بررسي داراي اختلاف معني دار بر اثر كشت در تاريخ هاي مختلف بودند. بررسي ضرايب تغييرات نشان داد كه صفات تعداد شاخه در بوته، تعداد دانه در خورجين و تعداد خورجين در ساقه اصلي به ترتيب بيشترين ضريب تغييرات را داشته اند. بررسي مقايسه ميانگين عملكرد نشان داد كه تاريخ هاي كاشت هر كدام به طور مجزا در يك گروه قرار مي گيرند. به طوري كه تاريخ‌هاي كاشت اول، دوم و سوم، به ترتيب در گروه a، b و c قرار گرفتند. بر اساس تجزيه به مولفه‌هاي اصلي مشخص شد كه صفات عملكرد و اجزاي عملكرد بيشترين همبستگي را با مولفه اول داشته اند در حالي كه صفات فنولوژيك از جمله روز تا رسيدگي، روز تا خورجين دهي و روز تا گلدهي بيشترين همبستگي را با مولفه دوم نشان دادند. بنابراين بر اساس نتايج حاصل شده در اين مطالعه، اواخر مهرماه تا اوايل آبان‌ماه به عنوان تاريخ كشت مطلوب براي كشت گياه دانه روغني كاملينا در منطقه سيستان توصيه مي شود.