تغيير تركيبات شيميايي گياه دارويي بارهنگ كبير (Plantago major L.) در مراحل مختلف رشد فنولوژيك جهت تغذيه دام

Determining the nutritional value of the medicinal plant Plantago major Plantago major L in different stages of phenological growth for livestock feeding

گياهان دارويي به دليل خواص ويژه اي كه دارند به عنوان جايگزيني براي محرك هاي رشد آنتي‌بيوتيكي در تغذيه دام، بسيار مورد توجه مي باشند. از اين رو پژوهش حاضر با هدف تعيين تغيير تركيبات شيميايي گياه بارهنگ كبير در مراحل مختلف رشد فنولوژيك جهت تغذيه دام طراحي و اجرا گرديد. جهت انجام اين پژوهش علوفه گياه بارهنگ كبير در قطعه زميني با مساحت 1500 متر مربع كشت شد. نمونه برداري هر 12 روز يكبار به صورت تصادفي و در سه مرحله فنولوژيك (رويشي، گلدهي و بذردهي) و 3 تكرار براي هر مرحله و براي هر تكرار حداقل از 6 پايه گياهي نمونه ها انجام شد. تركيبات شيميايي و عناصر معدني گياه با استفاده از روش هاي استاندارد تعيين شدند. نتايج آناليز شيميايي نشان داد كه اختلاف معني داري بين مراحل مختلف فنولوژيك از نظر درصد ماده خشك، پروتئين خام، الياف نامحلول در شوينده خنثي و اسيدي وجود دارد (P 0.05). غلظت عناصر كلسيم، فسفر و پتاسيم نيز بين مراحل مختلف فنولوژيك اختلاف معني داري نشان داد (P 0.05). يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه علوفه گياه بارهنگ كبير به عنوان يك علوفه با ارزش در تركيب با جيره به توليدكنندگان و متخصصين تغذيه دام توصيه مي شود.

Due to their special properties, medicinal plants are of great interest as an alternative to antibiotic growth stimulants in animal nutrition. Therefore, the current research was designed and implemented with the aim of determining the change of chemical composition of the plantago major plant in different stages of phenological growth for livestock feeding. To carry out this research, the fodder of plantago major plant was cultivated in a plot of land with an area of 1500 square meters. Sampling was done randomly every 12 days and in three phenological stages (vegetation, flowering and seeding) and 3 repetitions for each stage and for each repetition at least 6 plant bases of the samples. The chemical compounds and mineral elements of the plant were determined using standard methods. The results of chemical analysis showed that there is a significant difference between different phenological stages in terms of percentage of dry matter, crude protein, insoluble fibers in neutral and acidic detergent (P 0.05). The concentration of calcium, phosphorus and potassium elements also showed a significant difference between different phenological stages (P 0.05). The findings of this research showed that the fodder of plantago major plant is recommended as a valuable fodder in combination with ration to producers and animal nutritionists.