هشتي در معماري خانه هاي سنتي ايران با هدف تامين محرميت

3

خانه كامل ترين گونۀ معماري است كه و از آنجايي كه محل زندگي انسان است، از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشد. معماري سنتي ايران قبل از هر چيز به دنبال شناخت الگوي زندگي بودند تا بر اساس آن به الگويي مناسب در طراحي برسند. الگوي معماري كه معمار سنتي به آن دست يافتند بر مبناي تحقيقات و تجارب آنها بود. با نگاهي به معماري گذشتۀ ايران مي توان ادعا كرد، معيارهاي اصلي طراحي خانه هاي بومي در شهرها مختلف و در بين اقوام مختلف به طور تقريبي مشابه هم هستند. اين معيارها دربرگيرندۀ نحوۀ معيشت، فرهنگ، آيين، اقليم و باورهاي مردم بوده است. در بين معيارهاي ياد شده، فرهنگ و بحث محرميت موضوع مهمي است كه در خانه هاي بومي ايراني به ويژه خانه هاي فلات مركزي ايران از اهميت بسزايي برخوردار بود. يكي از عناصر تامين محرميت در خانه، هشتي است. هشتي از جمله عناصر مياني است كه در معماري ايراني با منظور انجام فعاليتي خاص شكل گرفته است. اين فضا همچون ساير فضاهاي واسط نظير ايوان و دالان براي بر اساس موقعيت جغرافيايي، شرايط اقليمي و مصالح بوم آورد طراحي و ايجاد شده است. اين فضاي كالبدي در رفع نيازهاي ساكنين نقش مؤثري داشته است. هشتي به عنوان يك فضاي چند عملكردي با ايجاد سلسله مراتب فضايي ضمن تقسيم فضايي و همچنين تعيين مسير حركت در تامين محرميت و ايجاد حس درونگرايي حائز اهميت بوده است، و از جايگاه ويژه اي در معماري سنتي ايران برخوردار مي باشد.