چيستي و چرايي جغرافياي تاريخي

What and why historical geography

جغرافياي تاريخي كه پژوهش ميان رشته‌اي تاريخ و جغرافيا است، تأثير محيط جغرافيايي را بر وقايع تاريخي، سير تكامل دولت‌ها و تغييرات مرزي و تاريخ اكتشافات جغرافيايي را بيان مي‌كند. اين نوع پژوهش، ما را به حقايق زندگي انسان در محيط جغرافيايي گذشته آشنا مي‌كند و تا حدودي آينده را پيش‌بيني مي‌كند. جغرافياي تاريخي كه فصل مشترك بين تاريخ و جغرافياست از جغرافيا به‌عنوان بستر تحولات در گذشته دور و از تاريخ به‌عنوان زمان آن با هم تعامل دوسويه داشته و به‌عنوان مكملي براي يكديگر در سير تحولات يك ناحيه يا منطقه مطرح بودند. حال سئوالي كه در اينجا مطرح مي‌شود، چيستي و چرايي جغرافياي تاريخي مي‌باشد كه براي پاسخ‌گويي به اين پرسش، در اين تحقيق قصد بر آن داريم با روش توصيفي-تحليلي و با اتكا به منابع كتابخانه‌اي در چهار مقوله بدان بپردازيم. در مقوله‌ي اول مباني و مفاهيم عمده جغرافياي تاريخي مورد بررسي قرار گرفته است كه در اين بخش به تعريف و نظريات جغرافيادانان و تاريخ‌دانان درباره علم تاريخ و جغرافيا پرداخته شده است. در مقوله‌ي دوم نيز به برداشت‌هاي موجود از جغرافياي تاريخي پرداخته‌ايم كه اين برداشت‌ها در ديدگاه چهار تن از نظريه‌پردازان اين حوزه (هارتسهورن، ساور، داربي و كلارك) درباره جغرافياي تاريخي بررسي شده است و در نهايت در مقوله‌اي سوم و چهارم به حوزه‌هاي مطالعه‌اي جغرافياي تاريخي و روش‌ها و متدهاي دستيابي به آن حوزه‌هاي مطالعاتي مورد بررسي قرار گرفته شده است.