نقش ابعاد سرمايۀ اجتماعي گروه هاي خرد در راستاي توسعۀ پايدار روستايي

The role of social capital dimensions of micro-groups in the direction of sustainable rural development

سرمايه اجتماعي مفهومي كلان است كه در برگيرنده ابعادي مانند اعتماد و مشاركت اجتماعي است كه امروزه در تحليل هاي اجتماعي– اقتصادي پيرامون توسعه روستايي مطرح است. از طرفي اهميت توسعه پايدار روستايي و نقش حياتي آن در توسعه بيشتر كشورهاي در حال رشد، بر كسي پوشيده نيست و به باور كارشناسان و دست اندركاران امر تحقيق، اين مهم بيش از هر چيز در گرو برخورداري از سرمايه مناسب به ويژه سرمايه اجتماعي از طريق مشاركت واعتماد اجتماعي امكان پذير است. هدف از پژوهش حاضر تحليل سرمايۀ اجتماعي به منظور توسعۀ پايدار روستايي در روستاي تورانه از توابع شهرستان باخرز استان خراسان رضوي است كه در آن پروژه توانمندسازي جوامع محلي عملياتي شده است. جامعه هدف در اين تحقيق اعضاي گروه هاي خرد توسعۀ روستاي تورانه است كه 43 نفر در قالب 3 گروه را شامل مي گردد. در اين مطالعه ميزان روابط اعتماد و مشاركت در شبكه ذي نفعان با استفاده از پرسشنامه هاي تحليل شبكه اي و بر اساس مشاهدۀ مستقيم و مصاحبه با تمام كنشگران، همچنين توجه به سنجش شاخص هاي سطح كلان شبكه از جمله تراكم، دوسويگي، انتقال يافتگي و ميانگين فاصلۀ ژئودزيك در دو مرحله قبل و بعد از اجراي پروژه بررسي شده و بيانگر ميزان اعتماد، مشاركت و سرمايۀ اجتماعي ضعيف تا متوسط قبل از اجراي پروژه توانمندسازي جوامع محلي است. پس از اجراي پروژه توانمندسازي جوامع محلي ميزان اين شاخص ها افزايش پيدا كرده و به حد مطلوبي (متوسط تا خوب) رسيده است. در نتيجه اين پروژه توانسته است با افزايش ميزان مشاركت و اعتماد جوامع محلي در سطح گروه هاي خرد توسعه روستاي توارانه، بستر سازي مناسب اجتماعي در جهت تحقق مطلوب توسعه پايدار روستايي را فراهم كند.