ارزيابي و اولويت بندي معيارهاي ارزش گذاري بين المللي ميراث صنعتي نساجي

Evaluating and Prioritizing the International Valuation Criteria of the Textile Industrial Heritage

ميراث صنعتي به عنوان بخشي از ميراث فرهنگي، پديده اي نوظهور و حاصل صنعتي شدن كشورها بوده كه به سبب داشتن ارزش هاي كالبدي و فراكالبدي خود واجد شرايط حفاظت است. در اين بين تنها بخشي از اين ارزش ها مرتبط با معماري صنعتي است كه براي حفاظت از آن بايد جايگاه و مفهوم اين ارزش ها را در هويت معماري صنعتي هر اثر به طور جداگانه اي شناخت و سپس به اولويت بندي آن طبق معيارهاي موجود پرداخت. تعيين ارزش هاي اولويت دار به طور اجتناب ناپذيري منعكس كننده زمينه فرهنگي هر بناي تاريخي خواهد بود و مكان هاي با اهميت ميراث صنعتي در مقياس ملي و منطقه اي ممكن است ارزش هايي مشابه ولي در آستانه اي پايين تري نسبت به معيارهاي جهاني داشته باشند، در هر صورت، اصول ارزيابي اهميت مكان به يك شكل واحد است. ارزش هايي ميراث صنعتي كه در پس اين اقدامات قرار دارند پيچيده و چند لايه هستند و به سادگي در قالب قوانين متعارف حفاظتي جاي نمي گيرند. اكنون روند پويايي منشورهاي جهاني ميراث فرهنگي و تصويب منشورهاي تخصصي در زمينه ميراث صنعتي ترجمه و تفسيري دقيق تر از معيارهاي ارزش براي ميراث صنعتي ارائه داده است و بخش هاي تخصصي سازمان هاي بين المللي طي سال هاي اخير ايجاد شده كه وظيفه نشر و ارائه توصيه نامه هاي تخصصي تر را بر عهده دارند. ميراث صنعتي نساجي بخش قابل ملاحظه اي از ميراث صنعتي را در ايران و جهان به خود اختصاص داده و از اين بابت نقش ارزشمندي در ايجاد انقلاب صنعتي و سنت ها و جوامع بعد از آن داشته كه از اين بابت شايسته حفظ و حمايت است لذا پژوهش حاضر به صورت تخصصي تر به معيارهاي ارزشمندي آن پرداخته است. با توجه به پيشينه تاريخي ورود صنعت به كشور و تاثير آن بر معماري صنعتي و اين موضوع كه ايران داراي بناهاي منحصر به فردي در ميراث صنعتي نساجي است، ضرورت دارد كه در مورد هر كدام از اين ابنيه پژوهشي مستقل در راستاي شناخت ارزش هاي معماري صنعتي با اولويت معيارهاي ارزشمندي آن صورت بپذيرد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه، ارزيابي و تحليل معيارهاي ارزش هاي معماري ميراث صنعتي و به طور تخصصي تر ميراث صنعتي نساجي انجام شده است. نتايج حاصل از اين پژوهش، براي آشنايي هر چه بيشتر و دركي ملموس تر از ظرفيت ها و ويژگي هاي معماري ميراث صنعتي، علي الخصوص ميراث صنعتي نساجي در تعميم و تركيب با ديگر ارزش هايش و در جهت حفاظت علمي و مناسب از آن است.