نقش آب و رابطۀ در باغ ايراني با نمادشناسي و زيبايي شناسي نمونۀ موردي: باغ فين كاشان

شهركاشان درحاشيۀ كوير و در فاصلۀ 220 كيلومتري جنوب شهر تهران و 86 كيلومتري جنوب شهر قم واقع شده است. مختصات جغرافياي آن 51 درجه و 27 دقيقۀ طول شرقي و 33 درجه و 59 دقيقۀ عرض شمالي است. و ارتفاع آن از سطح درياي آزاد بين 940 تا 1130 متر مي باشد. باغ فين به عنوان يكي از برجسته ترين نمونه هاي باغ ايراني در اين شهر محسوب مي شود. مي توان اين مدعي شد كه باغ، خوش آيندترين فضا در معماري ايراني محسوب مي شود، مخصوصا در مناطق گرم و خشك ايران، چرا كه در اين نواحي كمبود آب منجر به نبود فضاهاي سبز شده است. ناحيۀ فين يكي از تفرج گاههاي اطراف كاشان مي باشد، كه در جنوب غربي اين شهر واقع شده است. ناحيه اي كه باغ فين در آن واقع شده، به نام فين كوچك معروف بوده است. اين باغ تاريخي در مجاورت مظهر چشمۀ تاريخي سليمان قرار گرفته است. منطقۀ فين كوچك به واسطۀ برخورداري از شرايط محيطي خاص، براي اين شهر ييلاق محسوب مي شد و به تبع آن به عنوان اقامت گاه سلطنتي مورد استفادۀ پادشاهان قرار مي گرفت. باغ مذكور با قرارگيري اين باغ در روي شيب و كاشت درختان بلند، در سيماي شهر نيز اثرگذار بوده و در شخصيت بخشي به آن نقش كليدي داشته است. باغ ايراني تمثيلي از بهشتي بشارت داده از جانب پروردگار است كه برآمده از باورها و اعتقادات مردم ايراني نيز مي-باشد. با بررسي و مطالعۀ باغ هاي ايراني و با شناخت ويژگي هاي عناصر تشكيل دهندۀ آن مي توان به نماد و مفهوم هر يك از آنها پي برد. آب از اصلي ترين عوامل در ايجاد و حفظ حيات باغ محسوب مي شود، و جزء عناصر مقدس قرار مي گيرد. آب به واسطۀ ويژگي هايي نظير شفافيت، بافت، صدا، فرم، حركت و غيره در مباحث نمادشناسي و زيبايي شناسي همواره مورد توجه قرار گرفته است. اين عنصر مهم به جهت برخورداري از خصوصياتي كه عنوان شد، اين قابليت را دارد كه ادراك انسان را به لحاظ بصري، شنوايي و لامسه تحت تاثير قرار دهد.