عدالت فضايي پراكنش خدمات بهداشتي- درماني در جغرافياي استان هاي خشك ايران (مطالعه موردي: استان سمنان)

Spatial Justice of Sanitary- Remedial Services in Geography of Arid Provinces in Iran (Case Study: Province of Semnan)

خدمات بهداشتي درماني با توجه به نقش مهم خود در ارتقاي سلامت جامعه و افزايش كيفيت زندگي از اهميت خاصي برخوردار است، به طوري كه ضعف و ناكارآمدي مديريت در امر خدمات رساني مطلوب در اين زمينه، تبعات منفي گسترده اي را در پي خواهد داشت. بنابراين در ابتدا لازم است وضعيت دسترسي به خدمات سلامت در مناطق مختلف شناسايي شود. از اين رو در پژوهش حاضر، شهرستان هاي استان سمنان برحسب برخورداري از خدمات بهداشتي درماني مورد بررسي قرار گرفته شده است. پژوهش حاضر از نوع كاربردي و روش آن توصيفي- تحليلي است. شيوه جمع آوري اطلاعات و داده ها از نوع اسنادي مي باشد. در تحليل داده‌ها از مدل‌هاي WAS، WP، VIKOR، SAWو روش رتبه بندي ميانگين كپ لند و بردا براي بررسي چگونگي توزيع خدمات بهداشتي درماني در سطح شهرستان هاي استان سمنان بهره گرفته شد. نتايج نشان مي دهد كه خدمات بهداشتي- درماني در استان سمنان به صورت متوازن توزيع نشده و اختلاف زيادي بين شهرستان ها از نظر توسعه خدمات سلامت وجود دارد. در اين استان، شهرستان هاي شاهرود، سمنان و گرمسار، جزو شهرستان هاي برخوردار و آرادان و مهدي شهر محروم ترين شهرستان استان از نظر شاخص هاي مورد بررسي محسوب مي گردند. بنابراين، افزايش شاخص‌هاي خدمات بهداشتي- درماني در سطح استان و رساندن اين خدمات به حد متعادل در شهرستان هاي محروم استان سمنان ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Sanitary- Remedial Services according to its role in promoting social health and increasing life quality has special importance, while management weakness and insufficiency in developing services in a good manner will have negative effects. Thus, first, it is necessary that accessibility situation for health services be recognized in different regions. Therefore, in this research counties of Semnan province have been described according to have sanitary- remedial services. This research is practical, and its method is the descriptive-analytical way. Data gathering is a library way, and analyzing information has been done using WAS? WP? VIKOR? SAW, Kep Land, and Borda Models for describing distribution situation of sanitary- remedial services in Semnan counties. Results show that sanitary- remedial services in Semnan province have not been distributed in a balanced way, and there is a too gap about sanitary- remedial services among counties. Shahrood, Semnan, and Garmsar have developed counties, and Aradan and Mehdi Shahr are underdeveloped counties in the aspect of research indicators. Therefore, it is necessary to increase indicators of sanitary- remedial services at the province level and to balance them in underdeveloped counties.