ملاحظات هيدروليكي ساماندهي كانال هاي شهري در راستاي كاهش مخاطره سيلاب هاي واريزه اي (مطالعه موردي: كانال دربند، شمال تهران)

اين پژوهش به عنوان بخشي از پروژه اثرات هيدروليكي ساماندهي كانال هاي شهري تهران، به بررسي ظرفيت انتقال جريان (دبي مقطع پر) و اثرات انقباض مقطع و برآمدگي بستر ناشي از انباشت واريزه ها در كانال دربند واقع در شمال تهران مي پردازد. براي اين منظور، 12 مقطع در طول كانال دربند كه طي وقايع گذشته دچار مخاطره آبگرفتگي شده بودند و به دليل سازه هاي تقاطعي (مانند پل، زيرگذر، كنارگذر) نسبت به مقطع بالادست انقباض جانبي مقطع رخ داده است، انتخاب و ويژگي هاي مقطع هندسي در اين مقاطع با برداشت هاي ميداني اندازه گيري شد. ظرفيت دبي عبوري (دبي مقطع پر) هر مقطع توسط رابطه مانينگ برآورد شد و با دبي با دوره بازگشت هاي 2 تا 1000 ساله ايستگاه هيدرومتري مقصودبيگ (ابتداي بازه مورد بررسي) تطابق داده شد. با استفاده از توازن انرژي ويژه در هر مقطع، حد آستانه انقباض جانبي و برآمدگي بستر كانال (ناشي از انباشت رسوبات و يا واريزه ها در بستر) به منظور جلوگيري از پديده انسداد و پس زدگي جريان با دوره بازگشت هاي مختلف برآورد شد. نتايج اين پژوهش، لزوم توجه به ويژگي هاي هيدروليكي مقاطع كانال شهري در فرآيند ساماندهي و ساخت سازه هاي تقاطعي را به ويژه در مناطقي كه مستعد وقوع سيلاب هاي واريزه اي هستند، آشكار مي كند.