تحليل محتواي كتاب‌هاي مطالعات اجتماعي دوره ابتدايي بر اساس توجه به مولفه هاي محيط‌زيست

هدف پژوهش حاضر، بررسي تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي مطالعات اجتماعي دوره ابتدايي از منظر توجه به مؤلفه‌هاي محيط‌زيست است. به همين منظور از روش تحليل محتواي توصيفي- كيفي استفاده‌شده است و سه كتاب مطالعات اجتماعي پايه‌هاي چهارم، پنجم و ششم ابتدايي سال تحصيلي 400-99 موردبررسي قرارگرفته است. در اين پژوهش از نمونه‌گيري صرف‌نظر شده و تمامي جملات، تصاوير و فعاليت‌ها و پرسش‌هاي كتاب بررسي‌شده است. ابزار مورداستفاده در اين پژوهش شامل چك‌ليست محقق ساخته براي تحليل محتوا بر اساس مؤلفه‌هاي انتخابي است. اين بررسي شامل 6 مؤلفه‌ي اصلي؛ آب، خاك، هوا، جنگل، صوت و زباله و 15 مؤلفه‌ي فرعي است. نتايج بررسي نشان مي‌دهد كه از ميان 6 مؤلفه‌ي موردبررسي، مؤلفه جنگل و آب بيشترين ميزان توجه را شامل شده‌اند و كمترين ميزان توجه در ميان مؤلفه‌ها مربوط مي‌شود به مؤلفه‌هاي صوت و زباله. در سه بخش موردبررسي نيز بيشترين فراواني‌ها مربوط به بخش متن و كمترين فراواني‌ها مربوط به بخش تصاوير است. سه‌پايه‌ي تحصيلي مطالعه شده در پرداختن به مؤلفه‌هاي زيست‌محيطي تفاوتي با يكديگر نداشتند و مؤلفه‌هاي زيست‌محيطي را آن‌گونه كه مي‌بايست موردتوجه قرار نداده‌اند. از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي مغفول در كتاب‌هاي مطالعات اجتماعي، مؤلفه‌ي صوت است كه در تمامي پايه‌ها اصلاً به آن پرداخته نشده است.