بررسي تاثير شرايط هيدرو-اقليمي بر خشكسالي هيدرولوژيكي با رويكرد ناايستايي

شاخص هاي مرسوم براي پايش خشكسالي، بر فرض ايستا بودن شرايط آب و هوايي و عوامل محيطي استوار بوده است. اين در حاليست كه نتايج تحقيقات دو دهه اخير نشان ميدهد كه اين شاخصها در محيط ناايستاي فعلي كه زاييده تغييرات آب و هوايي و فعاليتهاي انساني است، از اعتبار الزم برخوردار نيستند. در تحقيق حاضر از شاخص رواناب استاندارد ناايستا )NSRI )و مدل تعميميافته جمعي براي پارامترهاي مكان، مقياس و شكل )GAMLSS )براي تحليل ناايستايي خشكسالي هيدرولوژيكي در حوضه آبريز هليلرود )محل ايستگاه هيدرومتري كنارويه( طي سالهاي 1359 تا 1398 استفاده شده است. همچنين چهار متغير كمكي هيدرو-اقليمي براي توصيف ناايستايي مقادير رواناب ماهانه اين ايستگاه به كار گرفته شدند. بدين منظور يك مدل ايستا )0M ) و سه مدل ناايستا از متغيرهاي كمكي نامبرده )1M، 2M و3M)، توسعه يافته است. پس از محاسبه و بررسي شدت، مدت و فراواني شاخصهاي ايستا و ناايستاي خشكسالي در مقياس 12 ماهه )-12SRI و -12NSRI ))نتايج نشان داد كه از بين مدلهاي ناايستا، مدل 2M( سناريوي 26M )با دو متغير كمكي بهترين عملكرد را داشته است. همچنين شاخص NSRI توانست رويدادهاي خشكسالي بيشتري را نسبت به SRI مرسوم، شناسايي كند.